Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Częstochowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 marca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marzena Górczyńska-Bebłot

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Oliwia Rajewska

po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2018 roku w C.

sprawy Fundacji (...) w K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

z udziałem zainteresowanych M. K. (1), J. M. i G. M.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania Fundacji (...) w K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 17 marca 2017 roku Nr (...)

z dnia 17 marca 2017 roku Nr (...)

z dnia 17 marca 2017 roku Nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 17 marca 2017 roku
Nr (...) i ustala, że M. K. (1) nie podlega u płatnika składek Fundacji (...)
w K. z tytułu umowy zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 9 czerwca 2014 roku do 31 lipca 2014 roku;

2.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 17 marca 2017 roku
Nr (...) i ustala, że J. M. nie podlega u płatnika składek Fundacji (...)
w K. z tytułu umowy zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 28 listopada 2014 roku do 15 grudnia 2014 roku;

3.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 17 marca 2017 roku
Nr (...) i ustala, że G. M. nie podlega u płatnika składek Fundacji (...)
w K. z tytułu umowy zlecenia obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 28 czerwca 2013 roku do 31 lipca 2013 roku;

1.  oddala odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 17 marca 2017 roku
Nr (...) w pozostałym zakresie;

4.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz Fundacji (...) w K. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego kwoty:

a.  90,00 zł (dziewięćdziesiąt złotych) w sprawie z odwołania dotyczącego zainteresowanego M. K. (1),

b.  90,00 zł (dziewięćdziesiąt złotych) w sprawie z odwołania dotyczącego zainteresowanego J. M.;

2.  znosi wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego
w sprawie z odwołania dotyczącego zainteresowanego G. M..

Sygn. akt IV U 686/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 marca 2017 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że M. K. (1), jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek Fundacja (...) w K., podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 9 czerwca 2014 roku do 31 lipca 2014 roku i ustalił dla w/w podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne za czerwiec, lipiec
i grudzień 2014 roku.

Decyzją z dnia 17 marca 2017 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że J. M., jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia
u płatnika składek Fundacja (...) w K., podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 28 listopada 2014 roku do 15 grudnia 2014 roku i ustalił dla w/w podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne za listopad i grudzień 2014 roku.

Decyzją z dnia 17 marca 2017 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. stwierdził, że G. M., jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek Fundacja (...) w K., 1. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w dniu 11 czerwca 2013 roku oraz w okresie od 28 czerwca 2013 roku do 1 września 2013 roku; 2. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu
w dniu 1 listopada 2013 roku oraz ustalił dla w/w podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne za okres od czerwca do września 2013 roku i za kwiecień 2014 roku.

W uzasadnieniach decyzji organ rentowy wskazał, że w jego ocenie łączące płatnika składek z zainteresowanymi stosunki prawne, nie noszą cech charakterystycznych dla umowy o dzieło, ale noszą cechy charakterystyczne dla umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu, albowiem
w wyniku ich wykonania nie powstawało żadne indywidualne dzieło, mogące mieć samodzielny byt na przyszłość. W dalszej kolejności organ rentowy powoływał się na przepisy art. 18 ust. 1 i ust. 3, art. 20 ust. 1, art. 41 ust. 1 i ust. 3 pkt 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, art. 81 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, a także art. 38 ust. 2 i art. 41 ust. 7b pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych, które jego zdaniem uzasadniały wydanie zaskarżonych decyzji.

Odwołania od powyższych decyzji wniosła Fundacja (...)
w K., przy czym decyzje dotyczące M. K. (1) i J. M. zaskarżyła w całości, a decyzję dotyczącą G. M. tylko co do pkt 1, zarzucając im:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a.  art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w związku z art. 38 ust. 1, art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a i c oraz art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, art. 18 ust. 1 i 3, art. 20 ust. 1, art. 36 ust. 1, 2 4 i 11, art. 41 ust. 1 i 3 pkt 1, 2, 4 i 5 ustawy (zapewne odwołującej chodzi o ustawę z dnia 13 października 1998 roku
o systemie ubezpieczeń społecznych) oraz art. 66 ust. 1 pkt 1e, art. 69 ust. 1, art. 81 ust. 1 i 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przez ich błędne zastosowanie
i uznanie, że zawarte przez nią z zainteresowanymi umowy stanowią umowy o odpłatne świadczenie usług, a w konsekwencji, że zainteresowani podlegali obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, podczas gdy całokształt okoliczności występujących w sprawie świadczy w sposób nie budzący wątpliwości, ze zawarte zostały umowy o dzieło;

b.  art. 627 k.c. przez jego niezastosowanie i uznanie, że zawarte przez nią
z zaineresowanymi umowy nie wypełniają konstytutywnych cech umowy
o dzieło, podczas gdy strony zobowiązały się z jednej strony do wykonania oznaczonego działa, a z drugiej do zapłaty umówionego wynagrodzenia;

c.  art. 535 ¹ k.c. przez niedopuszczalną ingerencję w zakres swobody kontraktowej stron, gdy takowej nie usprawiedliwiają ani obowiązujące przepisy prawa ani zasady współżycia społecznego, ani nie zostało wykazane, aby umowy zawarte przez nią z zainteresowanymi zmierzały do obejścia prawa lub były sprzeczne z naturą umowy o dzieło;

d.  art. 65 § 2 k.c. przez dokonanie wykładni oświadczeń woli stron skrajnie sprzecznej z obowiązującymi w tym względzie regułami, w zupełnym oderwaniu od woli stron i nadanie zawartym przez strony kontraktom charakteru umów zlecenia na podstawie suwerennej woli organu;

e.  art. 750 k.c. przez uznanie, że strony zawarły umowy o świadczenie usług, podczas gdy za taką uchodzić nie mogą jednorazowe czynności polegające na wytworzeniu oznaczonego dzieła w postaci inwentaryzacji przyrodniczej, przygotowania materiałów do inwentaryzacji przyrodniczej, opracowania materiałów do mapy interaktywnej, kartowania powierzchni;

2.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść wydanej decyzji, a to:

a.  art. 6 k.p.a. przez dowolne uznanie, wbrew wszelkim regułom wykładni wynikającym z przepisów Kodeksu cywilnego, że strony łączyła umowa
o świadczenie usług a nie umowa o dzieło;

b.  art. 7 k.p.a. przez zaniechanie wyjaśnienia dokładnych okoliczności sprawy, w tym zgodnego zamiaru stron i uznanie arbitralnie, że strony zawarły umowy o świadczenie usług;

c.  art. 8 k.p.a. przez przeprowadzenie postępowania w sposób zupełnie odbiegający od standardów rzetelnej procedury administracyjnej, budzącej zaufanie strony do organu;

d.  art. 75 § 1 k.p.a. przez niedopuszczenie dowodu z zeznań świadków na okoliczność zgodnego zamiaru stron umowy, który to dowód jest przesądzający co do charakteru prawnego umowy;

e.  art. 107 § 3 k.p.a. przez niewskazanie, na podstawie jakich dowodów organ doszedł do zaprezentowanych wniosków, w szczególności co do charakteru dzieła.

Wskazując na powyższe zarzuty odwołująca wniosła o zmianę zaskarżonych decyzji w częściach wskazanych odpowiednio w odwołaniach i stwierdzenie, że
w objętych nimi okresami zainteresowani M. K. (1), J. M. i G. M. nie podlegali obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym
i wypadkowemu. Nadto odwołująca wniosła o zasądzenie na jej rzecz od organu rentowego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniach odwołań Fundacja w szczególności wskazała, że nieuprawnione są twierdzenia organu rentowego, jakoby w wyniku pracy zainteresowanych nie powstały żadne dzieła. Wręcz przeciwnie, efektem pracy zainteresowanych były;

- w przypadku M. K. (1) sporządzona inwentaryzacja przyrodnicza;

- w przypadku J. M. materiały ze specjalistycznymi danymi, które musiały być przydatne do inwentaryzacji przyrodniczej;

- w przypadku G. M. sporządzona według określonych kryteriów
i standardów dokumentacja przyrodnicza; opracowanie danych do mapy interaktywnej, w sposób pozwalający je zastosować właśnie do takiej mapy; sporządzone według określonych standardów kartowanie powierzchni poddanych ochronie czynnej; wykonanie inwentaryzacji przyrodniczej wraz z analizą dokumentacji naukowej i sporządzeniem raportu z tych czynności,

które to wytwory, wcześniej nieistniejące w żadnej postaci, w połączeniu z wiedzą
i umiejętnościami zainteresowanych były wartością decydującą o wyborze konkretnie tych osób do realizacji oznaczonych dzieł.

Dzieła wytworzone przez zainteresowanych miały charter indywidualny, samoistny, możliwy do zweryfikowania przez Fundację, co także zostało zawarte w samych umowach, poprzez wskazanie formatu, limitu godzinowego, ustalonej tematyki, czy innych obiektywnie mierzalnych i możliwych do weryfikacji kryteriów. Przedtem tego typu efekty prac nie istniały, a do ich stworzenia niezbędna była wiedza
i umiejętności zainteresowanych, które w efekcie zaowocowały stworzeniem końcowych dzieł, z których większość przekazania została do ZUS-u.

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wnosił o ich oddalenie oraz
o zasądzenie od odwołującej na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przewidzianych prawem, z uwzględnieniem wartości przedmiotu sporu.

Zainteresowani M. K. (1), J. M. i G. M. poparli odwołania wniesione przez płatnika składek.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Fundacja (...) w K. jest organizacją pozarządową, która zajmuje się działaniami na rzecz czynnej ochrony przyrody, edukacją przyrodniczą, ekspertyzami przyrodniczymi oraz wspieraniem działalności lokalnych rolników na rzecz ochrony przyrody. Fundacja ta działa na terenie całej Polski, a jej zarząd jest dwuosobowy. Od 2017 roku Fundacja zatrudniała początkowo dwie,
a obecnie jedną osobę na podstawie umowy o pracę. Zatrudnienie tych osób w takiej formie zostało wymuszone warunkami wygranych przez Fundację przetargów. Osoby zatrudniane na podstawie umów o pracę zajmowały się obsługą administracyjno-biurową konkretnych przetargów, zaś do wykonywania pozostałych zadań realizowanych przez Fundację zatrudniane są okresowo osoby trzecie, na podstawie umów zlecenia lub umów o dzieło, w zależności od rodzaju powierzonych im zadań.

M. K. (1) jest znanym w kraju entomologiem, badaniem owadów zajmuje się zawodowo i od dłuższego czasu współpracuje z odwołującą Fundacją.

W dniu 9 czerwca 2014 roku M. K. (1) (wykonawca) zawarł z Fundacją (zamawiający) umowę nr (...), na mocy której zobowiązał się do wykonania dzieła pod postacią inwentaryzacji siedlisk pazia żeglarza w okolicy K.. Termin wykonania dzieła ustalono na okres od 9 czerwca 2014 roku do 31 lipca 2014 roku,
a wynagrodzenie za jego wykonanie określono na kwotę 220,00 zł brutto. M. K. (1) zobowiązał się zrealizować przedmiot umowy z zachowaniem należytej staranności, efektywnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz na ustalonych umową warunkach. Nadto nie mógł on powierzyć wykonywania przedmiotu umowy innej osobie bez zgody zamawiającego. Zawarcie w powyższym zakresie umowy o dzieło wynikało nie tylko z praktyki i doświadczenia Fundacji, ale również z praktyki i doświadczenia M. K. (1), który podobne inwentaryzacje wykonywał na potrzeby innych podmiotów i zawsze na podstawie umowy o dzieło. Celem wykonania dzieła M. K. (1), musiał pojechać w teren, a następnie korzystając ze swojego doświadczenia i wiedzy znaleźć miejsca występowania pazia żeglarza i je zinwentaryzować, czyli określić jakie rośliny tam rosną, jak jest ukształtowany teren oraz wskazać czynniki biotyczne i abiotyczne ukształtowania terenu, na którym zlokalizował siedliska pazia żeglarza. Taką inwentaryzację M. K. (1) przygotował w wersji papierowej, załączając do niej dane z czytników (...) (rodzaj czujnika (...) sczytującego miejsca dokonywania obserwacji), co pozwalało na określenie na komputerze zakresu występowania poszczególnych siedlisk pazia żeglarza. Fundacja nie narzucała M. K. (1) sposobu wykonania pracy, polegając na jego doświadczeniu zawodowym. Nie był on również kontrolowany
w zakresie postępów pracy i częstotliwości wyjazdów w teren. Faktycznie Fundacja była zainteresowana jedynie efektem pracy wykonawcy w postaci gotowego opracowania. Praca M. K. (1) służyła uzyskaniu informacji, z jakiego terenu Fundacja mogła pozyskać jajeczka i larwy pazia żeglarza, dla potrzeb realizowanego wówczas programu jego restytucji na terenie J. C.. M. K. (1) terminowo zrealizował umówione dzieło, które zostało skontrolowane pod względem merytorycznym i formalnym przez Fundację i otrzymał za nie umówione wynagrodzenie.

J. M. jest ekspertem w Muzeum (...) konsultantem
w zakresie przyrody na terenie G. oraz entomologiem, w przeszłości wykonywał opracowania dotyczące entomofauny dla dyrekcji (...)
w K., a odwołującej Fundacji został polecony przez pracownika Nadleśnictwa S.. Nadto w/w jest także ekspertem w (...), konsultantem w zakresie przyrody na terenie G..

W dniu 28 listopada 2014 roku J. M. (wykonawca) zawarł z Fundacją (zamawiający) umowę nr (...), na mocy której zobowiązał się do wykonania dzieła pod postacią opracowania materiałów z danymi o stanie entomofauny
w leśnictwach T., M. i R. – z przekazaniem do wykorzystania przy realizacji inwentaryzacji przyrodniczych przez Fundację (...). Termin wykonania dzieła ustalono na okres od 28 listopada 2014 roku do 15 grudnia 2014 roku, a wynagrodzenie za jego wykonanie określono na kwotę 300,00 zł brutto. J. M. zobowiązał się zrealizować przedmiot umowy z zachowaniem należytej staranności, efektywnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz na ustalonych umową warunkach. Nadto nie mógł on powierzyć wykonywania przedmiotu umowy innej osobie bez zgody zamawiającego. Praca jaką miał wykonać J. M. była elementem dużego opracowania, jakie Fundacja wykonywała dla jednego z inwestorów, który chciał się podjąć inwestycji przemysłowej na terenie leśnictw wskazanych w umowie. Inwestor zlecił Fundacji wykonanie opracowania,
w ramach którego miała ona wykazać, jaki jest stan przyrody w miejscu, w którym ma być wykonana inwestycja, w szczególności zinwentaryzować to, co występuje
w szeroko rozumianej przyrodzie na obszarze, na który miała wpływać ta inwestycja. Z uwagi na obszerność opracowania praca przy jego wykonaniu została podzielona
a kilkanaście osób, specjalizujących się w różnych obszarach przyrody (jedne osoby inwentaryzowały rośliny, inne mchy, porosty, grzyby, ssaki, ptaki i owady). J. M. zajmował się inwentaryzacją w zakresie entomofauny, czyli owadów na obszarze leśnictw wskazanych w umowie, przy czym leśnictwa te nie wyczerpywały całego terenu objętego inwentaryzacją. Inwentaryzacja owadów na terenie leśnictw T., M. i R. została zlecona J. M., albowiem już wcześniej prowadził on na tych terenach prace w podobnym zakresie i miał już wiedzę o tym terenie. Celem wykonania dzieła J. M. musiał pojechać w teren i ustalić aktualny stan występującej tam entomofauny, a następnie na tej podstawie wykonać opracowanie końcowe w formie papierowej i elektronicznej. Fundacja
w żaden sposób nie ingerowała w sposób wykonywania pracy przez J. M.
i nie kontrolowała go. Faktycznie Fundacja była zainteresowana jedynie efektem pracy wykonawcy w postaci gotowego opracowania. J. M. terminowo zrealizował umówione dzieło, które zostało skontrolowane pod względem merytorycznym i formalnym przez Fundację i otrzymał za nie umówione wynagrodzenie.

G. M. jest z wykształcenia leśnikiem, przyrodnikiem i ekspertem przyrodniczym posiadającym uprawnienia do wykonywania na rzecz rolników ekspertyz na potrzeby uzyskiwania przez nich dotacji w związku z wykorzystywaniem terenów o szczególnych właściwościach przyrodniczych. W przeszłości Fundacja korzystała już z usług w/w zawierając z nim umowy zlecenia i umowy o dzieło, zależnie od przedmiotu zamówienia.

W okresach od 2 września 2013 roku do 30 listopada 2013 roku i od 15 stycznia 2014 roku do 30 września 2016 roku G. M. był zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu zawartych z odwołującą Fundacją umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu.

W dniu 3 czerwca 2013 roku G. M. (wykonawca) zawarł z Fundacją (zlecający) umowę o dzieło nr (...), na mocy której zobowiązał się do wykonania dokumentacji przyrodniczej. Termin wykonania dzieła ustalono na dzień 11 czerwca 2013 roku, a wynagrodzenie za jego wykonanie określono na kwotę 830,00 zł brutto. Wykonawca zobowiązał się do wykonania dzieła według swojej najlepszej wiedzy fachowej. Faktycznie powyższa umowa dotyczyła wykonania ekspertyzy na potrzeby uzyskania przez jednego z lokalnych rolników dopłat, w związku z prowadzeniem działalności rolniczej na terenie o szczególnych właściwościach przyrodniczych. Celem realizacji umowy G. M. musiał pojechać na wskazane do ekspertyzy działki i tam ustalić, jakie gatunki roślin i ptaków bytują na tej działce, według metodyki określonej na stronie internetowej (...) Ośrodka (...). W ramach tej metodyki wskazane są kryteria oceny danego terenu, np. czy jest to teren podmokły czy suchy, wskazane są też określone gatunki roślin
i trzeba oznaczyć czy te gatunki występują na tej badanej działce. Sama metodyka nie wystarcza do wykonywania pracy, albowiem trzeba się jeszcze znać na gatunkach roślin i ptaków. Na podstawie czynności wykonanych w terenie G. M. wypełnił specjalną tabelę, którą następnie oddał rolnikowi starającemu się
o dopłaty, albowiem musi być ona załączona do wniosku o dopłaty.

W dniu 28 czerwca 2013 roku G. M. (wykonawca) zawarł z Fundacją (zlecający) umowę nr (...), na mocy której zobowiązał się do wykonania dzieła pod postacią opracowania danych do mapy interaktywnej, w tym opracowania ankiety i zebrania na jej podstawie danych do interaktywnej mapy projektu oraz wykonania fotografii (minimum 30 sztuk) dotyczących działalności rolniczej i okołorolniczej prowadzonej przez uczestników zaangażowanych
w realizację projektu. Termin wykonania dzieła ustalono na okres od 28 czerwca 2013 roku do 15 października 2013 roku, a wynagrodzenie za jego wykonanie określono na kwotę 1.500,00 zł brutto. G. M. zobowiązał się zrealizować przedmiot umowy z zachowaniem należytej staranności, efektywnie, zgodnie
z obowiązującymi przepisami prawa oraz na ustalonych umową warunkach. Nadto nie mógł on powierzyć wykonywania przedmiotu umowy innej osobie bez zgody zamawiającego. Do wykonania powyższej mapy został wybrany G. M., albowiem w przeszłości uczestniczył on w realizowanym przez Fundację projekcie aktywizacji rolników na J. C., w ramach którego przy pomocy fundacji (...)rozdawane były im małe stada owiec i z tego tytułu znał lokalnych rolników indywidualnych, których obecnie Fundacja miała zamiar promować. Sporządzana w ramach umowy z dnia 28 czerwca 2013 roku mapa interaktywna (zwana Szlakiem (...)) była kierowana do turystów, którzy przykładowo dowiadywali się z niej u którego rolnika można coś kupić, a u którego można korzystać z noclegu. Aby dokonać opisu poszczególnych gospodarstw według jednolitych kryteriów, G. M. musiał najpierw samodzielnie opracować autorską ankietę, która pozwoliłaby mu uzyskać od rolników informację o ofercie ich gospodarstw (Fundacja nie ingerowała w treść ankiety),
a następnie pojechać do każdego z tych gospodarstw, przeprowadzić rozmowę
z właścicielami, wypełnić ankietę i dokonać jej analizy pod kątem przydatności danego gospodarstwa dla celów wykonywanej mapy. Na podstawie zebranych informacji wykonawca podejmował decyzję o tym, czy dane gospodarstwo posiada takie walory, aby mogło być umieszczone w Szlaku (...).
Po pozytywnej decyzji G. M. sporządzał dokumentację fotograficzną danego gospodarstwa i przygotowywał tekst opisujący to gospodarstwo, wskazujący jego atrybuty atrakcyjności dla potencjalnych odbiorców. Fundacja była zainteresowana jedynie końcowym efektem działań wykonawcy, tj. zdjęciem i opisem wybranych do umieszczenia na mapie gospodarstw. G. M. pracę wykonywał w swoim tempie, bez ingerencji zleceniodawcy, przy czym musiał się zmieścić w wyznaczonym terminie. Z powierzonego mu zadania wykonawca wywiązał się prawidłowo i na podstawie zgromadzonych przez niego danych została następnie sporządzona mapa interaktywna.

W dniu 1 sierpnia 2013 roku G. M. (wykonawca) zawarł z Fundacją (zlecający) umowę o dzieło nr (...), na mocy której zobowiązał się do wykonania kartowania powierzchni poddanych zabiegom ochrony czynnej (wypasowi owiec) wybranych siedlisk powierzchni zgodnie z metodyką monitoringu siedlisk i gatunków przyrodniczych (...)na obszarach:

1.  Polany nad W.;

2.  Polany nad Ł.;

3.  Polany nad K.;

4.  Polany K.;

5.  Polany J.;

6.  Polany P. na S.;

7.  M. Polany – L.;

8.  Polany S.;

9.  Polany Ś.;

10.  Polany przy T. B..

Termin wykonania dzieła ustalono na okres do dnia 30 sierpnia 2013 roku dla prac terenowych i do dnia 10 września 2013 roku dla raportowania. Wynagrodzenie za wykonanie dzieła ustalono na kwotę 3.020,00 zł brutto, plus zwrot kosztów podróży służbowych samochodem osobowym. W/w wynagrodzenie obejmowało również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych do dzieła na zamawiającego na polach określonych w § 4 umowy. Wykonawca zobowiązał się do wykonania dzieła według swojej najlepszej wiedzy fachowej. W ramach powyższej umowy G. M. musiał dokonać kartowania wskazanych w umowie powierzchni, tj. musiał pojechać na wyznaczone miejsce i ocenić stan terenu
w oparciu o metodykę monitoringu siedlisk i gatunków przyrodniczych(...), która wskazuje według jakich kryteriów należy oceniać dany teren. W ramach tej metodyki ekspert jadący oceniać stan danej łąki wybiera sobie
z jej terenu fragment o wymiarach 1m ^{( 2)} i spisuje wszelkie rośliny, które występują na tym fragmencie łąki, przy czym w zależności od występowania, stanu i ilości danych gatunków roślin ocenia się czy dana powierzchnia jest w należytym stanie przyrodniczym czy też stan równowagi jest zachwiany. Powyższe czynności miały na celu umożliwienie Fundacji dokonania oceny wpływu wypasu owiec na stan środowiska w K., w szczególności czy na skutek nieprawidłowego wypasu owiec nie są zadeptywane tereny i źródła. Do prawidłowego wykonania kartowania terenu niezbędna jest wiedza pozwalająca na identyfikowanie poszczególnych gatunków roślin. Kartowanie zostało zwieńczone pisemną ekspertyzą i przekazane użytkownikom pastwisk celem poinformowania ich, jak z tych pastwisk korzystać.
W przypadku, gdyby G. M. dokonał wszelkich obserwacji w należytych terminach i z należytą starannością, ale nie sporządziłby opracowania pisemnego, to nie otrzymałby wynagrodzenia, ponieważ faktycznie nie doszłoby do wykonania dzieła.

W dniu 3 lutego 2014 roku odwołująca Fundacja (zlecający) zawarła z G. M. (wykonawca) umowę nr (...), na mocy której zobowiązał się on do wykonania dzieła pod postacią:

1.  wykonania inwentaryzacji przyrodniczej polegającej na podaniu lokalizacji gatunków awiofauny objętych ochroną w rozumieniu prawodawstwa polskiego i wspólnotowego oraz gatunków zagrożonych (wg polskiej „czerwonej księgi” i „czerwonej listy”), a także określenia ich przybliżonej liczebności na każdym ze stwierdzonych stanowisk na wskazanym
w załączniku nr 1 obszarze (z wyłączeniem ciągów osadniczych
i terenów przemysłowych) – wraz wykonaniem raportu (etap I);

2.  analizie istniejącej dokumentacji, w tym naukowej, z wykonaniem raportu
z zakresu zadania wskazanego powyżej.

Za wykonanie zamówionego działo miało zostać uznane:

a.  opracowanie pisemne w formie cyfrowej w formacie (...) lub (...) – raportu z analizy istniejącej dokumentacji, raportu w zakresie wykonanej inwentaryzacji przyrodniczej awiofauny;

b.  sporządzenie warstw (...) na podstawie zebranych danych z terenowej inwentaryzacji przyrodniczej obejmującej lokalizację zestawionych tabelarycznie powierzchni występowania gatunków, z wykorzystaniem wytycznych podręczników monitoringu (...) i Standardu danych (...)
w ochronie przyrody ((...)) – dane geometryczne: w postaci plików (...) z określonym układem współrzędnych, opcjonalnie
w postaci plików(...) opcjonalnie w postaci mapy (papierowej) na podkładzie mapy dającej się jednoznacznie skalibrować do układu (...) (albo czytelnego skanu takiej mapy) z zaznaczonymi obiektami danej warstwy (...), dane opisowe w postaci tabelarycznej w formacie (...) lub(...) zgodnie z przyjętym formatem tabel stanowiącym załącznik nr 2 do umowy, atrybuty opisowe w postaci plików (...).;

c.  dokumentacja fotograficzna obrazująca zróżnicowanie gatunkowe
i siedliskowe w formacie (...) lub(...)w dobrej jakości (minimalny rozmiar 2400x1600 pikseli) w ilości minimum 100 sztuk.

Termin wykonania dzieła ustalono na okres od 3 lutego 2014 roku do 30 kwietnia 2014 roku, a wynagrodzenie za jego wykonanie określono na kwotę 4.160,00 zł brutto. G. M. zobowiązał się zrealizować przedmiot umowy
z zachowaniem należytej staranności, efektywnie, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz na ustalonych umową warunkach. Nadto nie mógł on powierzyć wykonywania przedmiotu umowy innej osobie bez zgody zamawiającego. Powyższa umowa dotyczyła tego samego opracowania inwestycyjnego, w ramach którego w listopadzie 2014 roku czynności wykonywał J. M.. Na terenie oznaczonym jako teren potencjalnego wpływu inwestycji G. M. odbywał
w dzień i w nocy wizyty terenowe, w trakcie których określał występowanie oraz liczebność ptaków, w tym musiał ustalić lokalizację stad przy pomocy systemu (...) oraz podawał miejsca gniazdowania, żerowania i przelotów ptaków. Ponadto musiał on ustalić, czy na tych terenach występują gatunki zagrożone, jak również określić ich przybliżoną liczebność. Fundacja nie ingerowała w sposób wykonania powyższych czynności przez wykonawcę, który musiał opierać się tylko na własnej wiedzy i doświadczeniu w wykonywaniu podobnych prac (częstotliwość, pora
i sposób obserwacji były uzależniony tylko i wyłącznie od decyzji G. M.). Podobnie nie były na bieżąco sprawdzane postępy prac, ponieważ Fundację interesowało tylko terminowe otrzymanie końcowego opracowania.

G. M. prawidłowo wykonał zadania określone w w/w umowach
i każdorazowo otrzymał umówione wynagrodzenie.

(v. akta rentowe, wyjaśnienia słuchanej za stronę M. G. k. 70verte-73, pisemne wyjaśnienia zainteresowanych J. M. k, 60, G. M. k. 62
i M. K. (1) k. 65)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania częściowo zasługują na uwzględnienie.

Ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny jest między stronami niesporny. Spór sprowadza się jedynie do dokonania jego prawidłowej oceny prawnej,
w szczególności w zakresie, czy zainteresowanych J. M., G. M. i M. K. (1) łączyły z odwołującą Fundacją umowy o dzieło, czy też umowy
o świadczenie usług, do których zastosowanie znajdują przepisy o zleceniu.

Na wstępie należy wyjaśnić kluczowy dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy faktyczny zakres zaskarżenia decyzji z dnia 17 marca 2017 roku nr (...) dotyczącej zainteresowanego G. M.. Decyzją tą organ rentowy stwierdził, że w/w jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek Fundacja (...) w K.,
1. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w dniu 11 czerwca 2013 roku oraz w okresie od 28 czerwca 2013 roku do
1 września 2013 roku; 2. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w dniu 1 listopada 2013 roku oraz ustalił dla w/w podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe
i zdrowotne za okres od czerwca do września 2013 roku i kwiecień 2014 roku. Odwołująca Fundacja zaskarżyła tę decyzję tylko w zakresie pkt 1, przy czym jednocześnie w treści odwołania wyraźnie wskazała, że kwestionuje wyłącznie stwierdzenie podlegania przez G. M. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w dniu 11 czerwca 2013 roku i w okresie od 28 czerwca do
1 września 2013 roku.

W konsekwencji całkowicie poza zakresem rozpoznania w niniejszej sprawie pozostaje kwestia ustalenia wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zainteresowanego G. M. w kwietniu 2014 roku, będąca pochodną zawarcia przez w/w i odwołującą Fundację umowy z dnia 3 lutego 2014 roku nr (...), a skoro tak, to bez znaczenia dla rozstrzygnięcia pozostaje faktyczny charakter tej umowy, tj. czy wyczerpuje ona znamiona umowy o dzieło czy umowy zlecenia.

Podobnie z uwagi na zakres zaskarżenia w/w decyzji nie podlega kontroli
w niniejszym postępowaniu wyłączenie G. M. z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w dniu 1 listopada 2013 roku.

Przechodząc do meritum sprawy należy wskazać, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz. 1778 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami” oraz osobami z nimi współpracującymi,
z zastrzeżeniem ust. 4.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy systemowej, obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym.

Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 12 ust. 1).

Zgodnie z kolei z treścią art. 13 pkt 2 ustawy, osoby wykonujące pracę nakładczą oraz zleceniobiorcy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz. 1938 ze zm.) obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia lub osobami z nimi współpracującymi.

Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a i c-i, powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach
o ubezpieczeniach społecznych (art. 69 ust. 1).

Do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i i pkt 3, 11 i 35, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób,
z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10 (art. 81).

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 kwietnia 2011 roku, II UK 315/10 (OSNP 2012/9-10/127), a który to pogląd Sąd Okręgowy w pełni akceptuje i przyjmuje za własny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych może – wbrew nazwie umowy – zakwalifikować daną pracę jako umowę o świadczenie usług, a nie umowę o dzieło, gdy okoliczności wskazują, że praca faktycznie była wykonywana w ramach takiej umowy. W konsekwencji powyższego nie ma decydującego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy fakt, że sporne umowy zostały przez strony nazwane umowami dzieło. Zgodnie z przywołanym powyżej poglądem Sądu Najwyższego decydujące znaczenie należy przypisać przedmiotowi umowy
i sposobowi jej realizacji, a nie samej tylko jej nazwie.

Zdaniem Sądu Okręgowego z przeprowadzonego postępowania dowodowego wynika, że odwołująca z zainteresowanymi M. K. (1) i J. M. faktycznie zawarła umowy o dzieło, natomiast z zainteresowanymi G. M. w dniu 28 czerwca 2013 roku zawarła umowę o dzieło, zaś w dniach
3 czerwca 2013roku i 1 sierpnia 2013 roku pod pozorem umów o dzieło
w rzeczywistości zawarła umowy o świadczenie określonych usług.

W myśl art. 627 k.c., przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Zgodnie z kolei z art. 750 k.c., do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Mając zatem na uwadze treść art. 734 § 1 k.p.c., umowa o świadczenie usług obejmuje wykonywanie czynności faktycznych (w odróżnieniu od czynności prawnych) dla innej osoby.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że umowa o dzieło należy do umów rezultatu tzn. że oceny wykonania umowy dokonuje się przez pryzmat osiągnięcia konkretnego, indywidualnie i sprawdzalnego oznaczonego rezultatu – dzieła. Dla właściwej kwalifikacji przyjmuje się, że dziełem jest z góry określony, samoistny, materialny lub niematerialny, lecz ucieleśniony, obiektywnie osiągalny pewien rezultat pracy i umiejętności przyjmującego zamówienie. Przedmiotem świadczenia przyjmującego zamówienie jest wykonanie dzieła, które może polegać na jego stworzeniu lub przetworzeniu do takiej postaci, w jakiej poprzednio nie istniało. Dzieło musi bowiem istnieć w postaci postrzegalnej, pozwalającej nie tylko odróżnić je od innych przedmiotów, ale i uchwycić istotę osiągniętego rezultatu. Dzieło stanowi zatem zawsze zjawisko przyszłe, jest czymś, co w chwili zawarcia umowy nie istnieje, lecz ma dopiero powstać w określonej przyszłości. Jednocześnie charakter czynności nie wyklucza możliwości zastosowania przepisów o rękojmi za wady, co jest jednym z kryteriów pozwalających na odróżnienie umowy o dzieło od umowy
o świadczenie usług. Innymi słowy jest możliwość poddania umówionego rezultatu (dzieła) sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych. Wykonywanie zaś określonej czynności (szeregu powtarzających się czynności) bez względu na to, jaki rezultat czynność ta przyniesie, jest natomiast cechą charakterystyczną tak dla umów zlecenia, jak i dla umów o świadczenie usług. Istota umowy o świadczenie usług zasadza się bowiem w ustaleniu, iż jest to umowa starannego działania. Oznacza to, że do oceny wykonania umowy konieczne jest nie osiągnięcie określonego rezultatu, lecz starania w celu osiągnięcia tego wyniku. Tym samym w przypadku umowy zlecenia czy umowy o świadczenie usług, ocenie podlega nie konkretnie osiągnięty rezultat, ale czynności zmierzające do jego osiągnięcia oraz staranność ich wykonania (por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24 maja 2012 roku, III AUa 267/12, LEX nr 1220392; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 27 lutego 2013 roku, III AUa 1143/12, LEX nr 1293587; wyrok Sądu Apelacyjnego
w Łodzi z dnia 6 września 2012 roku, III AUa 285/12, LEX nr 1220579; komentarz G. Kozieł do art. 627 k.c. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania – część szczególna pod red. A. Kidyby, LEX, 2010 oraz A. Brzozowski [w:] K. Pietrzykowski: Komentarz, t. II, 2005, s. 351-352).

W ocenie Sądu Okręgowego z całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że M. K. (1) i J. M. wykonali na zamówienie odwołującej dzieła. W pierwszym przypadku pod postacią inwentaryzacji siedlisk pazia żeglarza w okolicy K., a w drugim przypadku pod postacią opracowania materiałów z danymi o stanie entomofauny w leśnictwach T., M. i R..

Zdaniem Sądu Okręgowego inwentaryzacja siedlisk pazia żeglarza wymagała od M. K. (2) specjalistycznej wiedzy z zakresu entomologii, dzięki której był on
w stanie odnaleźć w terenie miejsca występowania tego owada (siedliska) i je zinwentaryzować, tj. określić jakie rośliny tam rosną, jak jest ukształtowany teren oraz wskazać czynniki biotyczne i abiotyczne ukształtowania terenu, na którym mieszczą się te siedliska. Następnie zainteresowany był zobowiązany sporządzić pisemne opracowanie wyników czynności przeprowadzonych w terenie, bez którego jego dzieło nie zostałoby uznane za prawidłowo wykonane i nie przysługiwałoby mu wówczas wynagrodzenie. Co przy tym istotne Fundacja w żaden sposób nie określiła w jaki sposób ma zostać przeprowadzona przedmiotowa inwentaryzacja i nie ingerowała następnie w sposób jej przeprowadzania wybrany przez wykonawcę, ale zainteresowana była wyłącznie terminowym otrzymaniem pisemnego opracowania końcowego. Faktycznie zatem M. K. (1) realizując umowę z dnia 9 czerwca 2014 roku dysponował pełną swobodą co do sposobu i metod wykonania czynności będących jej przedmiotem, charakterystyczną dla wykonawcy dzieła.

Analogiczna sytuacja zachodzi w przypadku zainteresowanego J. M., od którego opracowanie materiałów z danymi o stanie entomofauny w leśnictwach T., M. i R. również wymagało specjalistycznej wiedzy z zakresu entomologii. Tylko dzięki posiadaniu takiej wiedzy zainteresowany mógł podczas pobytu na wyznaczonym terenie ustalić aktualny stan występującej tam entomofauny (zbadać różnorodność i liczebność występujących tam gatunków owadów, a także określić ich siedliska), sporządzając następnie z tych czynności pisemne opracowanie, bez którego jego dzieło nie zostałoby uznane za prawidłowo wykonane. Również w tym wypadku Fundacja w żaden sposób nie określiła w jaki sposób ma zostać przeprowadzona inwentaryzacja lokalnej entomofauny i nie ingerowała następnie w sposób jej przeprowadzania wybrany przez wykonawcę, ale zainteresowana była wyłącznie terminowym otrzymaniem pisemnego opracowania końcowego. Faktycznie zatem J. M. realizując umowę z dnia 28 listopada 2014 roku dysponował pełną swobodą co do sposobu i metod wykonania czynności będących jej przedmiotem, charakterystyczną dla wykonawcy dzieła.

Jak przy tym wynika z akt sprawy, oba powyższe dzieła były niepowtarzalne
i jednostkowe, nie istniały wcześniej, ale zostały opracowane specjalnie na potrzeby przyjętych zamówień. Poddawały się one także weryfikacji przez pryzmat warunków określonych w zawartych przez strony umowach, tj. możliwe było stwierdzenie, czy dotyczą one ustalonego przedmiotu i zostały wykonane zgodnie z zamówieniem (poddawały się weryfikacji na okoliczność wad dzieła).

Wobec powyższego Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. oraz przepisów powołanych w treści niniejszego uzasadnienia zmienił zaskarżone decyzje organu rentowego z dnia 17 marca 2017 roku nr (...) oraz z dnia 17 marca 2017 roku nr (...) orzekając jak w pkt 1. i 2. sentencji wyroku.

Zdaniem Sądu Okręgowego faktycznie umową o dzieło była również umowa
z dnia 28 czerwca 2013 roku nr (...) zawarta przez odwołującą Fundację z G. M., na mocy której wykonawca zobowiązał się do wykonania dzieła pod postacią opracowania danych do mapy interaktywnej,
w tym opracowania ankiety i zebrania na jej podstawie danych do interaktywnej mapy projektu oraz wykonania fotografii (minimum 30 sztuk) dotyczących działalności rolniczej i okołorolniczej prowadzonej przez uczestników zaangażowanych
w realizację projektu. Celem wykonania tej umowy G. M. był bowiem zobowiązany do opracowania autorskiej ankiety, w oparciu o którą mógł pozyskać od poszczególnych rolników informacje o ofercie ich gospodarstw, a następnie musiał pojechać do każdego z tych gospodarstw, przeprowadzić rozmowę z właścicielami, wypełnić ankietę i dokonać jej analizy pod kątem przydatności danego gospodarstwa dla celów wykonywanej mapy. Na podstawie zebranych informacji wykonawca podejmował decyzję o tym, czy dane gospodarstwo posiada takie walory, aby mogło być umieszczone w Szlaku (...). Po pozytywnej decyzji G. M. sporządzał dokumentację fotograficzną danego gospodarstwa
i przygotowywał tekst opisujący to gospodarstwo, wskazujący jego atrybuty atrakcyjności dla potencjalnych odbiorców. Fundacja nie ingerowała w treść ankiety, sposób przeprowadzania badań w terenie, dobór gospodarstw do programu, treść zdjęć wykonywanych przez zainteresowanego i treść opisu gospodarstwa. Podobnie zleceniodawca nie ingerował w terminy wykonywania poszczególnych czynności przez zainteresowanego i tempo jego pracy, pozostając zainteresowanym jedynie terminowym otrzymaniem ostatecznego rezultatu tych prac. Faktycznie zatem G. M. realizując w/w umowę dysponował pełną swobodą co do sposobu
i metod wykonania czynności będących jej przedmiotem, charakterystyczną dla wykonawcy dzieła. Jednocześnie wykonane przez zainteresowanego dzieło było niepowtarzalne i jednostkowe, nie istniało wcześniej, ale zostało opracowane specjalnie na potrzeby przyjętego zamówienia. Poddawało się ono także weryfikacji przez pryzmat warunków określonych w zawartej przez strony umowie, tj. możliwe było stwierdzenie, czy zgromadzone przez wykonawcę dane dotyczą ustalonego przedmiotu i zostały zebrane zgodnie z zamówieniem (dzieło poddawało się weryfikacji na okoliczność istnienia w nim wad).

Nie można natomiast w ocenie Sądu Okręgowego uznać za umowy o dzieło umów łączących G. M. z odwołującą fundacją datowanych na 3 czerwca 2013 roku i 1 sierpnia 2013 roku.

W ramach pierwszej z w/w umów zainteresowany faktycznie miał za zadanie ustalenie jakie gatunki roślin i ptaków bytują na działce należącej do rolnika, który starał się o dopłaty w związku z prowadzeniem działalności rolniczej na terenie
o szczególnych właściwościach przyrodniczych. Inwentaryzacja ta musiała zostać przez niego wykonana ściśle według metodyki określonej na stronie internetowej (...) Ośrodka (...), w ramach której wskazane są kryteria oceny danego terenu, np. czy jest to teren podmokły czy suchy, wskazane są też określone gatunki roślin i trzeba oznaczyć czy te gatunki występują na tej badanej działce. W istocie zatem G. M. nie wykonywał w tym zakresie działalności twórczej, ale dokonywał jedynie odtwórczego spisu gatunków ptaków i roślin bytujących na wskazanej działce, wymienionych we wskazanej powyżej metodyce. Charakterystyczne jest przy tym i to, że końcowym efektem pracy zainteresowanego była sporządzona według określonego wzoru tabela, załączana przez rolnika do wniosku o dopłaty. W konsekwencji nie można mówić, aby końcowy efekt pracy zainteresowanego stanowiło indywidualne i niepowtarzalne dzieło. Wręcz przeciwnie, efektem jego pracy była sformalizowana tabela, wypełniona według ściśle określonych założeń.

Podobnie nie można mówić, aby indywidualnym i niepowtarzalnym dziełem było wykonane przez zainteresowanego kartowanie powierzchni poddanych zabiegom ochrony czynnej (wypasowi owiec) wybranych siedlisk powierzchni, zgodnie
z metodyką monitoringu siedlisk i gatunków przyrodniczych (...) na obszarach wskazanych w mowie z dnia 1 sierpnia 2013 roku. Również w tym wypadku wykonawca musiał działać ściśle według wytycznych zawartych w metodyce monitoringu siedlisk i gatunków przyrodniczych (...), która wskazuje według jakich kryteriów należy oceniać dany teren (w zależności od występowania, stanu i ilości danych gatunków roślin ocenia się, czy dana powierzchnia jest w należytym stanie przyrodniczym czy też stan równowagi jest zachwiany), a zatem pozbawiony był charakterystycznej dla wykonawcy dzieła swobody w realizacji przedmiotu umowy.

W konsekwencji powyższego oraz mając na uwadze, że sporny okres
w przypadku G. M. dotyczy wyłącznie dnia 11 czerwca 2013 roku
i okresu od 28 czerwca 2013 roku do 1 września 2013 roku (w okresach od 2 do 30 listopada 2013 roku oraz od 15 stycznia do 30 kwietnia 2014 roku zainteresowany podlegał ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu zawartych z odwołującą umów zlecenia), należało stwierdzić, że zainteresowany podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu w dniu 28 czerwca 2013 roku, ponieważ umowa z dnia 3 czerwca 2013 roku była w rzeczywistości umową o świadczenie usług, do której zastosowanie znajdują przepisy o zleceniu oraz w okresie od 1 sierpnia 2013 roku do 1 września 2013 roku, ponieważ umowa z dnia 1 sierpnia 2013 roku była w rzeczywistości umową o świadczenie usług, do której zastosowanie znajdują przepisy o zleceniu. Nie podlega natomiast G. M. obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie od 28 czerwca 2013 roku do 31 lipca 2013 roku, albowiem umowa z dnia 28 czerwca 2013 roku była umową o dzieło.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 i 2 k.p.c. oraz przepisów powołanych w treści uzasadnienia orzekł jak w pkt 3. i 4. sentencji wyroku.

Jednocześnie ponieważ odwołująca, reprezentowana w niniejszej sprawie przez fachowego pełnomocnika, nie zgłaszała żadnych zastrzeżeń do ustalonych podstaw wymiaru składek na poszczególne ubezpieczenia, kwestionując jedynie zasadę podlegania ubezpieczeniom społecznym, Sąd Okręgowy – uznając że zainteresowany G. M. w okresie od 28 czerwca 2013 roku do 31 lipca 2013 roku faktycznie nie wykonywał pracy na warunkach umowy o dzieło ale na warunkach umowy zlecenia, nie prowadził szczegółowego postępowania dowodowego w tym zakresie, szczególnie że przyjęte przez organ rentowy podstawy wymiaru składek wynikają wprost z treści spornych umów.

Nadto na mocy art. 98 § 1, 3 i 4 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2018 roku, poz. 265), Sąd zasądził od organu rentowego na rzecz odwołującej tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego kwoty po 90,00 zł w sprawach z odwołań dotyczących zainteresowanych M. K. (1) i J. M., na mocy art. 100 k.p.c. znosząc wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego w sprawie z odwołania dotyczącego zainteresowanego G. M., z uwagi na jedynie częściowe uwzględnienie tego odwołania (współuczestnictwo formalne, wynikające z połączenia ze względów ekonomiki procesowej kilku spraw do wspólnego rozpoznania
i orzekania, nie niweczy odrębności każdej z tych spraw, wobec czego koszty procesu musiały zostać w każdej z nich zasądzone oddzielnie).