Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Częstochowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2017 roku

Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie

Wydział IV

w składzie:

Przewodniczący SSO Lidia Łataś

Protokolant starszy sekretarz sądowy Joanna Jastrzębska-Ciura

po rozpoznaniu w dniu 28 grudnia 2017 roku w Częstochowie

sprawy L. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o wysokość renty rodzinnej

na skutek odwołania L. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.

z dnia 21 września 2017 roku Nr (...)

oddala odwołanie

Sygn. akt IV U 1482/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 września 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C. odmówił ubezpieczonej L. M. uwzględnienia w wysokości świadczenia okresu opłacania składek na FUSR, albowiem zgodnie z art. 10 pkt 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS prawo do zwiększenia świadczenia z tytułu opłacania składek na FUSR przysługuje wyłącznie ubezpieczonym pobierającym emeryturę, a mąż ubezpieczonej nie posiadał uprawnień do emerytury.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła ubezpieczona. Domagała się doliczenia okresu opłacania przez jej męża składek na FUSR. Argumentowała, iż jej mąż nie doczekał wieku emerytalnego z powodu choroby, która doprowadziła do jego śmierci.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

M. M. urodził się (...), zmarł w dniu (...) Nie był uprawniony do pobierania emerytury, ani renty z tytułu niezdolności do pracy.

Od dnia 23 marca 2008r. do renty rodzinnej po zmarłym M. M. uprawniona była jego córka R. M., której to świadczenie przyznano decyzją z dnia 13 sierpnia 2008r. w związku ze stwierdzeniem, iż zmarły w okresie ostatniego 10-lecia przed śmiercią, tj. od 23 marca 1998r. do 23 marca 2008r. wykazał 5 lat, 7 miesięcy i 4 dni okresów składkowych oraz 3 miesiące i 6 dni okresów nieskładkowych oraz spełniał pozostałe warunki konieczne do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy. Zmarły nie spełniał warunków do uzyskania emerytury.

Od dnia 1 maja 2012r. uprawniona do pobierania renty rodzinnej po zmarłym mężu jest ubezpieczona L. M..

W dniu 24 sierpnia 2017r. ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie do renty rodzinnej dodatku za opłacanie składek w KRUS, załączając zaświadczenie potwierdzające, iż M. M. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników i opłacił składki na FUSR w okresie od 1 września 1980r. do 31 grudnia 1988r., z tym że w okresie od 1 września 1980r. do 31 sierpnia 1985r. był zwolniony z opłacania składek jako młody rolnik.

W rozpoznaniu powyższego wniosku organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

dowód: akta ZUS.

Odwołanie jest nieuzasadnione.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2017r., poz. 1383 ze zm.) przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe:

1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego po ukończeniu 16 roku życia,

3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia,

jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Okresy wymienione w ust. 1 pkt 1 uwzględnia się także przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe ustalone na zasadach określonych w art. 5-7 są krótsze od okresu wymaganego do przyznania renty, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu (ust. 2).

Okresy, o których mowa w art. 10 ust. 1, uwzględniane są zarówno przy ustalaniu prawa do emerytury, jak i obliczania jej wysokości. Z kolei w przypadku ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy, okresy opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (art. 10 ust. 1 pkt 1) zalicza się wyłącznie do uzyskania prawa do renty, a nie do wysokości świadczenia rentowego.

Zgodnie z art. 63 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS osobie, której przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy uwzględniono okresy pracy
w gospodarstwie rolnym wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 1, wysokość tej renty oblicza się
z uwzględnieniem liczby lat i miesięcy tych okresów, w wymiarze przyjętym do ustalenia prawa do renty.

Wskazać należy, iż dla ustalenia uprawnień rentowych dla zmarłego M. M. nie było konieczne posiłkowanie się okresami ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki, gdyż legitymował się on okresami składkowymi i nieskładkowymi wymaganymi do przyznania renty. Okresy pracy w gospodarstwie rolnym wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 1 nie mogły być zatem uwzględnione do przy ustalaniu wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy w jakiejkolwiek postaci.

Zgodnie z art. 73 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS renta rodzinna wynosi odpowiedni procent świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.

W myśl ust. 2 za kwotę świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, uważa się kwotę emerytury, z zastrzeżeniem ust. 3 i 3a, lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Zgodnie z ust. 3 jeżeli emerytura zmarłego została obliczona wraz ze zwiększeniami, o których mowa w art. 26a lub art. 56 ust. 3 i 4, rentę rodzinną oblicza się jako procent świadczenia zmarłego w wysokości pomniejszonej o te zwiększenia, odpowiednio do liczby uprawnionych do renty. Tak obliczoną rentę rodzinną uzupełnia się do wysokości uwzględniającej 50% zwiększenia, które przysługiwałoby zmarłemu.

Wedle ust. 4 przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do obliczania renty rodzinnej po osobach mających ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisów, o których mowa w art. 195.

Z powyższych przepisów wynika zatem jednoznacznie, iż aby możliwe było przyjęcie zwiększenia za okresy opłacania składek na Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników konieczne jest, aby emeryturę zmarłego obliczono ze zwiększeniami, o których mowa
w art. 26a lub art. 56 ust. 3-4, przy czym dotyczy to zarówno emerytur pobieranych przed
1 stycznia 1999r., jak i po tej dacie. Przyjęcie zwiększenia byłoby możliwe również
w przypadku gdyby takie zwiększenie przysługiwało zmarłemu uprawnionemu renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisów wymienionych w art. 195, tj. obowiązujących do dnia 31 grudnia 1998r.

M. M. nie był jednak uprawniony do emerytury, albowiem w dacie zgonu miał ukończone dopiero 54 lata. Nie pobierał również nigdy renty z tytułu niezdolności do pracy, a tym bardziej renty przyznanej na podstawie przepisów obowiązujących przed
1 stycznia 1999r.

W konsekwencji uznając zaskarżoną decyzję za prawidłową Sąd, na podstawie wyżej powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie ubezpieczonej.