Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV U 52/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Częstochowie z 2019-05-15

Sygn. akt IV U 52/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2019 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Wąsowicz

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Oliwia Rajewska

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2019 roku w Częstochowie

sprawy K. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania K. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w C.

z dnia 5 listopada 2018 roku Nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od ubezpieczonej K. B. na rzecz organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w C. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 52/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 listopada 2018 roku numer (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. stwierdził, że K. B. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w następujących okresach, tj.:

-

od 4 lipca 2014 roku do 13 września 2014 roku;

-

od 13 września 2015 roku do 24 czerwca 2016 roku;

-

od 24 czerwca 2017 roku do 29 września 2017 roku oraz

-

od 1 maja 2018 roku do nadal.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż z danych zapisanych w ZUS wynika, że od 4 lipca 2014 roku do 29 września 2017 roku i od 1 maja 2018 roku do nadal ubezpieczona zgłosiła fakt wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej i z tego tytułu zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w okresach od 4 lipca 2014 roku do 13 września 2013 roku, od 13 września 2015 roku do 24 czerwca 2016 roku, od 24 czerwca 2017 roku do 29 września 2017 roku oraz od 1 maja 2018 roku do nadal oraz wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego w okresach od 14 września 2014 roku do 12 września 2015 roku i od 25 czerwca 2016 roku do 23 czerwca 2017 roku.
Z kolei z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, iż od 4 lipca 2014 roku ubezpieczona jest wpisana jako przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży detalicznej prowadzonej przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet z kodem (...). Równocześnie organ rentowy wskazał, iż aby uznać, że działalność jest działalność gospodarczą muszą być spełnione trzy warunki, tj.:

-

działalność ma być wykonywana w sposób zorganizowany;

-

podmiot prowadzi działalność, która obiektywnie może przynosić zyski oraz

-

działalność musi być wykonywana w sposób ciągły – istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności w celu osiągnięcia dochodu.

Analizując przebieg okresu ubezpieczenia, w tym długotrwałe okresy czasowej niezdolności do pracy, Zakład powziął wątpliwość, czy podjęta działalność spełnia powyższe warunki. Na wstępie wskazać należy, iż w okresach, w których zgłoszony był fakt prowadzenia działalności gospodarczej, tj. od 4 lipca 2014 roku do 29 września 2017 roku oraz od 1 maja 2018 roku do nadal przedłożone zostały zaświadczenia o niezdolności do pracy wynikające z choroby lub macierzyństwa za okresy od 14 września 2014 roku do 12 września 2015 roku, od 2 lutego 2016 roku do 24 lutego 2016 roku, od 7 marca 2016 roku do 23 czerwca 2017 roku, od 1 sierpnia 2018 roku do 31 sierpnia 2018 roku i od 3 września 2018 roku.
W powyższym okresie potencjalny czas aktywności zawodowej to niespełna 15 miesięcy, co nie pozwala na przyjęcie, że w sposób ciągły i zorganizowany prowadzona była działalność gospodarcza. Podkreślić należy przy tym, że ciągłość nie wymaga prowadzenia danej działalności w sposób nieprzerwany przez dłuższy okres, wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w przyszłości, a powtarzalność działań nie miała charakteru przypadkowego. Z wyjaśnień odwołującej wynika, iż działalność prowadzi w miejscu zamieszkania i wykorzystuje do niej laptop, przenośną drukarkę ze skanerem oraz telefon. W jej ramach zajmuje się wyszukiwaniem w sklepach internetowych oraz stacjonarnych różnego rodzaju rzeczy w okazyjnych cenach, przede wszystkim zdrową żywność i suplementy diety. Ponadto dodała, iż czynności w zakresie tej działalności stara się wykonywać w godzinach od 10:00 do 14:00, jeśli inne czynności jako opieka nad trójką małych dzieci oraz inne obowiązki na to pozwalają. W razie potrzeby godziny te ulegały zmianie. W ocenie Sądu analiza wyjaśnień ubezpieczonej oraz złożonych dokumentów nie pozwala jednak stwierdzić, że działalność ta prowadzona jest w sposób zorganizowany i ciągły. Co prawda na dowód prowadzenia działalności przedłożone zostały faktury zakupu towarów, jednakże ich ilość wskazuje, że były one zakupione w celach prywatnych. Ponadto zdarzenia gospodarcze w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej przypadają zazwyczaj na koniec miesiąca, tj. od 26 dnia do 28 dnia i dotyczą jednego, maksymalnie trzech dni. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż w latach 2014 i 2018 roku przychód z tej działalności był bardzo niewielki i niejednokrotnie kwota wydatków przewyższała zarobek. W świetle powyższego stwierdzić należy pozorność zgłoszonej działalność, a uzyskane przychody oraz brak precyzyjnego określonego przedmiotu sprzedaży, w ocenie Zakładu, należy traktować jako próbę stworzenia pozorów prowadzenia działalności w celu uzyskania ochrony ubezpieczeniowej oraz stosownych świadczeń pieniężnych z tego tytułu, które
w istocie stanowią podstawowe źródło utrzymania na przestrzeni kilku lat. Równocześnie organ rentowy wskazał, iż w niniejszej sprawie doszło do wyraźnego naruszenia zasad równowagi pomiędzy udziałem w tworzeniu funduszu ubezpieczeniowego, a wysokością świadczeń wypłaconych z tego funduszu.

W odwołaniu wniesionym do Sądu K. B. wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji i rozstrzygnięcie co do istoty sprawy. Domagała się nadto zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazała, iż w sprawie doszło do błędnego ustalenia stanu faktycznego, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia jednej
z podstawowych zasad postępowania administracyjnego, a mianowicie zasady prawdy obiektywnej. Jeśli bowiem organ rentowy uznał, iż przedłożone przez nią dokumenty są niewystarczające powinien zwrócić się do niej celem ich uzupełnienia, czym naruszył art. 77 § 1 k.p.a. Wyjaśniła również, iż działalność prowadziła
w okresach, kiedy nie przebywała na zwolnieniach lekarskich lub zasiłku macierzyńskim. Miała ona ponadto plany rozwoju tej działalności, jednakże wówczas na przeszkodzie realizacji tego planu stanęła choroba męża, u którego zdiagnozowano schizofrenię paranoidalną. Sytuacja panująca w domu bardzo utrudniła zatem zarówno prowadzenie działalności, jak jej rozwój, jednakże mimo tego cały czas działalność tę kontynuowała. Równocześnie wskazała, iż w 2014 roku organ rentowy przeprowadził u niej kontrolę i nie podważono podstawy podlegania przez nią ubezpieczeniom społecznym. O faktycznym prowadzeniu przez nią działalności gospodarczej świadczy zresztą złożenie przez nią wpisu co Centralnej Ewidencji o Działalności Gospodarczej. Bez wpływu na powyższe ma fakt, iż nastąpiło to w okresie ciąży, albowiem stan ciąży nie eliminuje możliwości rozpoczęcia działalności gospodarczej. Ponadto wykazała, iż działalność tę faktycznie wykonywała.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych – Oddział w C. wniósł
o oddalenie odwołania wywodząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

K. B. urodziła się (...). Ubezpieczona do grudnia 2014 roku mieszkała na terenie Niemiec, a następnie przeprowadziła się do C. w województwie (...).

W lipcu 2014 roku, będąc w 7 miesiącu ciąży, przyjechała do C., gdzie z dniem 4 lipca 2014 roku zarejestrowała jednoosobową działalność gospodarczą, pod firmę (...). Jej przedmiotem jest sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub przez Internet. Jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej wskazano C.. Z tytułu tej działalności ubezpieczona zgłoszona została:

-

od 4 lipca 2014 roku do 13 września 2014 roku - do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, wypadkowego
i zdrowotnego, w tym dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego;

-

od 14 września 2014 roku do 12 września 2015 roku – do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego;

-

od 13 września 2015 roku do 24 czerwca 2016 roku - do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, wypadkowego
i zdrowotnego, w tym dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego;

-

od 25 czerwca 2016 roku do 23 czerwca 2017 roku - do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego;

-

od 24 lipca 2017 roku do 29 września 2017 roku - do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, wypadkowego
i zdrowotnego, w tym dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego;

-

od 1 maja 2018 roku do 3 grudnia 2018 roku do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych, wypadkowego i zdrowotnego, w tym dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego;

-

od 4 grudnia 2018 roku do nadal do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.

W okresie od 30 września 2017 roku do 30 kwietnia 2018 roku działalność ta była zawieszona.

W okresie zarejestrowania działalności gospodarczej ubezpieczona była niezdolna do pracy w następujących okresach, tj.:

-

od 14 września 2014 roku do 12 września 2015 roku;

-

od 2 lutego 2016 roku do 24 lutego 2016 roku;

-

od 7 marca 2016 roku do 31 grudnia 2016 roku;

-

od 1 stycznia 2017 roku do 23 czerwca 2017 roku;

-

od 1 sierpnia 2018 roku do 31 sierpnia 2018 roku oraz

-

od 3 września 2018 roku do nadal.

W ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej K. B.
przeglądała w sklepach stacjonarnych oraz w Internecie produkty drogeryjne, zielarskie i kosmetyki i zakupiła:

w 2014 roku - 1 sztukę maseczki kolagenowej o wartości 5,99 złotych, krem żurawinowy o wartości 21,28 złotych, 3 opakowania herbat ziołowych
o łącznej wartości 21,97 złotych (faktury VAT z 28 lipca 2014 roku), wodę tonizującą o wartości 24,99 złotych, krem do stóp oraz serum do stóp
o łącznej wartości 23,48 złotych, pieczątki o wartości 50 złotych (faktury VAT
z 29 lipca 2014 roku);

w 2018 roku – ostropest plamisty, siemię lniane, słonecznik łuskany, sól gorzką, cytrynian magnezu, olej z czarnuszki, mąkę z orzechów włoskich
o łącznej wartości 100,39 złotych (faktura VAT z 13 czerwca 2018 roku), słonecznik łuskany, mąkę gryczaną, masło orzechowe, płatki kukurydziane, masło migdałowe, olej z czarnuszki, pastę kokosową, sól gorzką, jagodę liofilizowaną, czosnek niedźwiedzi, pastę kokosową słodzoną, żur tradycyjny, pastę daktylową, masło klarowane, chipsy jabłkowe oraz pastę orzechową
z kokosem i czekoladą deserową o łącznej wartości 208,18 złotych (faktura VAT z 26 lipca 2018 roku).

Łączny koszt zakupów w całym powyższym okresie wyniósł 456,28 złotych.

Ponadto opłacała co miesiąc kwotę 123 złotych za usługi księgowe, w sumie 6.027 złotych (49 faktur).

Z tytułu tej działalności sprzedała:

-

w dniu 21 sierpnia 2014 roku – 3 herbatki Fix po 8,50 złotych, w sumie 25,50 złotych;

-

w dniu 28 czerwca 2018 roku – olej z czarnuszki w wartości 32,79 złotych;

-

w dniu 26 lipca 2018 roku - żur tradycyjny o wartości 4,36 złotych oraz sól gorzką o wartości 32,79 złotych;

-

w dniu 27 lipca 2018 roku – ostropest plamisty o wartości 5,45 złotych oraz siemię lniane o wartości 8,75 złotych;

-

w dniu 31 lipca 2018 roku - olej z czarnuszki o wartości 32,79 złotych

tj. w łącznej kwocie 142,43 złotych.

Swoje produkty ubezpieczona reklamowała na własnym profilu na facebook-u oraz na allegro, albowiem nie posiada ona własnej strony internetowej. Na odbiór towarów umawiała się osobiście, np. w parku.

W całym okresie prowadzenia działalności gospodarczej ubezpieczona mieszkała w C., skąd okresowo wyjeżdżała z mężem do pracy do Niemiec.

Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej ubezpieczona zadeklarowała podstawę wymiaru składek w wysokości:

-

8.455 złotych w lipcu 2014 roku;

-

9.365 złotych w sierpniu 2014 roku;

-

4.058,17 złotych we wrześniu 2014 roku;

-

0 złotych w okresie od października 2014 roku do sierpnia 2015 roku;

-

5.938,50 złotych we wrześniu 2015 roku;

-

9.897,50 złotych w okresie od października 2015 roku do grudnia 2015 roku;

-

10.137,50 złotych w styczniu 2016 roku

-

2.097,41 złotych w lutym 2016 roku;

-

1.962,10 złotych w marcu 2016 roku;

-

0 złotych w okresie od kwietnia 2016 roku do maja 2017 roku;

-

2.486,75 złotych w czerwcu 2017 roku;

-

2.557,80 złotych w okresie od lipca 2017 roku do września 2017 roku;

-

11.107,50 złotych w okresie od maja 2018 roku do lipca 2018 roku;

-

0 złotych w sierpniu 2018 roku;

-

740,50 złotych we wrześniu 2018 roku oraz

-

0 złotych w okresie od października 2018 roku do marca 2019 roku.

K. B. zapłaciła:

tytułem składek na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe
i chorobowe:

-

w 2014 roku (za okres od lipca do grudnia) – 6.973,13 złotych;

-

w 2015 roku – 11.319,98 złotych;

-

w 2016 roku – 4.510,39 złotych;

-

w 2017 roku – 3.027,87 złotych;

-

w 2018 roku – 10.773,53 złotych;

-

w 2019 roku – 0 złotych;

tytułem składek na ubezpieczenie zdrowotne:

  • w 2014 roku – 1.622,40 złotych;

  • w 2015 roku – 3.352,92 złotych;

  • w 2016 roku – 3.467,40 złotych;

  • w 2017 roku – 2.675,52 złote;

  • w 2018 roku –2.559,52 złote;

  • w 2019 roku – 1.026,96 złotych.

  • Tytułem świadczeń z ubezpieczenia chorobowego ubezpieczona pobrała:

    -

    w 2014 roku – 23.489,50 złotych;

    -

    w 2015 roku – 54.952,50 złotych;

    -

    w 2016 roku – 75.037,27 złotych;

    -

    w 2017 roku – 36.649,62 złote.

    (vide: akta rentowe, dokumenty załączone do akt sprawy k. 49 i k. 76-78, zeznania świadków M. B. k. 68v.-69v. i D. D. k. 87 oraz wyjaśnienia ubezpieczonej słuchanej w charakterze strony k. 69v.-71)

    Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

    Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

    Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku
    o systemie ubezpieczeń społecznych
    (tekst jednolity Dz. U z 2019 roku poz. 300 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

    Na mocy art. 11 ust. 2 ustawy systemowej, dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8
    i 10.

    Obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (art. 12 ust. 1).

    W myśl art. 13 ustawy systemowej, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

    Równocześnie zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz. 2168 ze zm.) działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Od dnia 30 kwietnia 2018 roku obowiązuje ustawa z dnia 6 marca 2018 roku prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 roku, poz. 646 ze zm.) stanowiąca, iż działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.

    W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy nie potwierdza, aby odwołująca w okresach od 4 lipca 2014 roku do 13 września 2014 roku, od 13 września 2015 roku do 24 czerwca 2016 roku, od 24 czerwca 2017 roku do 29 września 2017 roku oraz od 1 maja 2018 roku prowadziła na własny rachunek pozarolniczą działalność gospodarczą.

    Na wstępie wskazać należy, iż zgodnie z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w wyroku z dnia 13 września 2016 roku w sprawie sygn. akt I UK 455/15 (LEX nr 2122404) prowadzenie działalności gospodarczej o tyle stanowi tytuł podlegania ubezpieczeniom, o ile faktycznie ubezpieczony działalność tę wykonuje, choć stopień natężenia jego aktywności może być różny. Natomiast kwestie związane z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem, czy zgłaszaniem przerw w tej działalności mają ewentualnie znaczenie w sferze dowodowej, nie przesądzają natomiast same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego,
    o czym będzie mowa niżej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 2008 roku, sygn. I UK 202/07, LEX nr 442890; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2010 roku, sygn. akt, II UK 186/09, LEX nr 590235). Równocześnie wskazać należy, że prowadzenie działalności gospodarczej to proces rozciągnięty w czasie, charakteryzujący się stałym wykonywaniem lub co najmniej stałą gotowością do wykonywania czynności (kupna, sprzedaży, świadczenia usług) wchodzących
    w zakres prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności w dłuższych okresach czasu.

    W sprawie niniejszej niesporne jest, że K. B. od 4 lipca 2014 roku do nadal (z wyłączeniem okresu od 30 września 2017 roku do 30 kwietnia 2018 roku kiedy to działalność była zawieszona) figuruje w Centralnej Ewidencji
    i Informacji o Działalności Gospodarczej jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Konsekwencją istnienia takiego wpisu jest domniemanie (wzruszalne), że odwołująca w tym okresie prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą zgodną z tym wpisem ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2010 roku, I UK 240/09, LEX nr 585723, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku
    z dnia 24 sierpnia 2015 roku, III AUa 1760/14, LEX nr 179353 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 stycznia 2009 roku, VII SA/Wa 1374/08, LEX nr 489317)
    .

    Wzruszalność powyższego domniemania potwierdził między innymi Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 30 lipca 2015 roku, III AUa 335/15 (LEX nr 1781902),
    w którym wskazał, że sam wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji i nie można go utożsamiać z podjęciem takiej działalności. Jeżeli więc, mimo formalnego figurowania w ewidencji działalności gospodarczej, ubezpieczony nie wykonywał żadnych usług lub sprzedaży, czy innych czynności, które wchodzą w zakres przedmiotowy działalności ujawnionej w ewidencji, ani nawet nie podejmował takich czynności jak zamawianie towarów, rekrutacja pracowników, poszukiwanie kontrahentów itp., to w konsekwencji należy uznać, że nie do utrzymania jest domniemanie wynikające z wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, iż działalność tę ubezpieczony wykonywał (-uje) (rozpoczął jej prowadzenie), a zatem nie może też dojść do objęcia go ubezpieczeniem społecznym w myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (podobnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyrokach z dnia 4 grudnia 2007 roku, VII SA/Wa 1578/07, LEX nr 496344 i z dnia 26 lipca 2006 roku, VII SA/Wa 686/06, LEX nr 258495 oraz Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 25 marca 2014 roku, III AUa 759/13, LEX nr 1469388).

    W ocenie Sądu całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, iż K. B. nie prowadziła działalności gospodarczej. Co prawda organ rentowy podczas pierwszej kontroli przeprowadzonej w 2014 roku nie zakwestionował faktu prowadzenia przez nią tej działalności. Powyższe w ocenie Sądu nie stoi jednak na przeszkodzie w ponownym ustaleniu zasadności objęcia jej obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tego tytułu. Niewątpliwie bowiem zebrany podczas pierwszej kontroli materiał dowodowy uniemożliwiał pełną ocenę okresów faktycznego wykonywania przez nią działalności gospodarczej, uzyskiwanych z tego tytułu zysków oraz ponoszonych kosztów na przestrzeni kilku lat, a tym samym wykluczał rzetelną i obiektywną ocenę sytuacji.

    Dopiero obecnie, po kilku latach, możliwa była kompleksowa ocena sytuacji odwołującej, która w ocenie Sądu prowadzi do wniosku, iż działalność ta faktycznie nie była prowadzona, a K. B. jedynie stwarzała pozory jej prowadzenia.

    Na wstępie wskazać należy, iż odwołująca działalność gospodarczą zarejestrowała w C., mimo iż w tym czasie mieszkała jeszcze na terenie Niemiec, a następnie przeprowadziła się do C., aby móc stamtąd wyjeżdżać wraz z mężem do Niemiec. Powyższe wskazywać może, iż podejmowane przez nią działania miały jedynie umożliwić jej szybkie uzyskanie tytułu do ubezpieczeń społecznych, zwłaszcza że w tym okresie była już w 7-tym miesiącu ciąży.
    W C. ubezpieczona posiadała swoje mieszkanie, w którym jest zameldowana, a zatem odpadł problem wskazywania adresu zamieszkania za granicą. Niewątpliwie jednak ubezpieczona nie zamierzała prowadzić działalności
    w miejscu wskazanym jako adres jej prowadzenia.

    Po drugie ubezpieczona już od pierwszego miesiąca zadeklarowała najwyższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, mimo iż zdawała sobie sprawę, iż w krótkim czasie od założenia działalności nie będzie w stanie jej prowadzić z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem. Ponadto
    z doświadczenia zawodowego wiadomym jest, iż początkowo koszty prowadzenia działalności są znacznie wyższe niż uzyskiwane z niej zyski. Z tego względu wprowadzono nawet preferencyjne składki dla nowych przedsiębiorców, aby zapewnić im łatwiejszy rozruch działalności. Żaden zatem rozsądny przedsiębiorca, faktycznie planujący prowadzenie działalności, nie deklaruje na początku maksymalnej podstawy wymiaru składek, zwłaszcza że nie zna nawet potencjalnej wysokości swoich zysków. Uwzględniając przy tym uzyskany przez odwołującą przychód z tej działalności, który w całym okresie (sprzedaży dokonano jedynie w 2014 i w 2018 roku) wyniósł jedynie 142,43 złotych, trudno za rozsądne uznać działania odwołującej polegające na opłacaniu jednej składki wyższej niż łączny dochód z tej działalności. Nie bez znaczenia jest przy tym okoliczność, iż przychód z tej działalności był niemal czterokrotnie niższy niż poczynione na ten cel zakupy. Powyższe jeszcze dobitniej wskazuje, iż prowadzone przez odwołującą działania miały jedynie na celu upozorować na zewnątrz fakt prowadzenia tej działalności w celu uzyskania wysokich świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

    Biorąc przy tym pod uwagę poniesione koszty (włącznie z kosztami z tytułu usługi księgowania) oraz uzyskany przychód trudno uznać, iż działalność ta miała charakter zarobkowy. Po pierwsze analiza poczynionych przez K. B. zakupów, tj. pojedynczych artykułów spożywczych oraz kosmetyków pozwala przyjąć, iż poczynione zostały one bardziej w celach prywatnych niż handlowych. Dodatkowo analiza przedłożonych faktur wskazuje, iż ubezpieczona zakupów tych dokonywała na stronach internetowych i aptekach prowadzących sprzedaż detaliczną, a więc dostępnych dla większej grupy potencjalnych klientów. W tej sytuacji niezrozumiałe było późniejsze odsprzedawanie towarów innym osobom, zwłaszcza że, przy powszechnej dostępności oferowanych przez ubezpieczoną towarów, narzucona przez nią marża nie mogła być duża, a tym samym uzyskany ewentualny zysk był niewielki. Powyższe dotykowo wskazuje, iż celem K. B. nie było prowadzenie działalności zarobkowej, a jedynie uzyskanie tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi. W przeciwnym razie w pierwszej kolejności ubezpieczona przeprowadziłaby analizę rynku, w tym chociażby dostawców towarów, które zamierzała sprzedawać. Za takie działalnie nie można uznać spaceru po sklepach i oglądanie witryn sklepowych. O pozorności prowadzonych przez nią działań świadczą również wykonane przez nią zakupy, które ograniczyły się przez 4 lata łącznie do 32 produktów i to w pojedynczych ilościach. Takie działanie miało niewątpliwie wykazać na zewnątrz zamiar prowadzenia tej działalności, a jednocześnie uchronić odwołującą przed koniecznością poniesienia dużych kosztów zakupu towarów, których w praktyce nie byłaby w stanie sprzedać, tym bardziej że przez tyle lat prowadzenia działalności gospodarczej nie założyła nawet strony internetowej swojego sklepu, a swoje produkty (i to jedynie w ostatnim okresie) zaczęła reklamować za pomocą profili społecznościowych. Nadal jednak robiła to jako osoba prywatna, a nie prowadząca działalność gospodarczą, co
    z pewnością znacznie ograniczyło liczbę jej potencjalnych klientów.

    Na uwadze należy mieć przy tym fakt, iż K. B. w całym okresie prowadzenia działalności gospodarczej maksymalne podstawy wymiaru składek opłacała wyłącznie w okresach poprzedzających jej kolejne zwolnienia lekarskie z tytułu ciąży i macierzyństwa. Nadto okresy opłacania tych składek nigdy nie obejmowały okresu dłuższego niż 4 miesięcy. Dodatkowo zauważyć należy, iż po powrocie z urlopu macierzyńskiego po urodzeniu trzeciego dziecka ubezpieczona zadeklarowała najniższe podstawy wymiaru składek. Ponowne „podbicie” stawki do maksymalnej nastąpiło dopiero od maja 2018 roku, co prawdopodobnie związane było ze zbliżającym się okresem kolejnej niezdolności do pracy w związku z czwartą ciążą (dziecko urodziła w grudniu 2018 roku).

    Dodatkowo K. B. nie wykazała, aby w okresach przerw między poszczególnymi okresami niezdolności faktycznie prowadziła tę działalność gospodarczą. O prowadzeniu tej działalności nie mogą świadczyć przedstawione druki KP, albowiem z uwagi na brak danych kupującego nie można zweryfikować czy taka sprzedaż faktycznie miała miejsce. Fakt prowadzenia tej działalności nie potwierdzili także słuchani w sprawie świadkowie – znajomi odwołującej, którzy poza potwierdzeniem zarejestrowania tej działalności nie byli w stanie wskazać jakie czynności w jej ramach odwołująca wykonywała, czy miała z niej zysk, jakie towary sprzedawała oraz w jaki sposób kupowała towary. O prowadzeniu tej działalności,
    o czym była już mowa wcześniej, nie mogą świadczyć także dokonane w 2014 roku zakupy. Również przedłożone do sprawy dowody KP sprzedaży towarów nie czynią wiarygodnym twierdzeń odwołującej o prowadzeniu tej działalności. Po pierwsze ilość sprzedanych towarów oraz uzyskany z ich tytułu przychód przeczy zarobkowemu charakterowi tej działalności. Ponadto na uwadze należy mieć fakt, iż sprzedaż towarów w ramach prowadzonej przez odwołującą działalności gospodarczej akurat zbiegła się w czasie z prowadzonym postępowaniem wyjaśniającym przez organ rentowy.

    Na uwadze należy mieć również fakt, iż odwołująca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłaciła składki,
    w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe:

    -

    w 2014 roku w wysokości 8.595,53 złotych, a pobrała z tytułu zasiłków chorobowych i macierzyńskich kwotę 23.489,50 złotych;

    -

    w 2015 roku w wysokości 14.672,90 złotych, a pobrała z tytułu zasiłków chorobowych i macierzyńskich kwotę 54.952,50 złotych;

    -

    w 2016 roku w wysokości 7.977,79 złotych, a pobrała z tytułu zasiłków chorobowych i macierzyńskich kwotę 75.037,27 złotych;

    -

    w 2017 roku w wysokości 5.703,39 złotych, a pobrała z tytułu zasiłków chorobowych i macierzyńskich kwotę 36.649.62 złotych.

    W tym miejscu przypomnieć należy, iż prowadzenie działalności gospodarczej wywołuje skutki nie tylko bezpośrednie, dotyczące przedsiębiorcy, lecz także dalsze, pośrednie, w tym w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, albowiem kształtuje stosunek ubezpieczenia społecznego, tj. określa wysokość składki, a w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń. Są to skutki bardzo doniosłe zarówno z punktu widzenia interesu przedsiębiorcy, jak i interesu publicznego,
    a zatem należy uznać, iż ocena faktycznego zamiaru prowadzenia działalności gospodarczej powinna być dokonywana także z punktu widzenia praw ubezpieczeń społecznych.

    Niewątpliwie w niniejszej sprawie korzyści K. B. z tytułu świadczeń pobranych z funduszu ubezpieczeń społecznych były niewspółmiernie wysokie do jej udziału w tworzeniu tego funduszu.

    Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

    O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 4 k.p.c. w związku
    z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2018 roku, poz. 265).

    Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewelina Trojanowska
    Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Częstochowie
    Osoba, która wytworzyła informację:  Monika Wąsowicz
    Data wytworzenia informacji: