Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Częstochowie

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 595/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Sąd Rejonowy w Częstochowie wyrok z dnia 17 maja 2023 roku wydany w sprawie o sygn. akt XI K 518/22

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.Wnioski

☒

Uchylenie

☐

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

A. J.

Zarzucany w sprawie czyn

Zeznania świadka M. O.

k. 1233-1234

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.1.1.1

Zeznania M. O.

Zeznania M. O. nic nie wniosły do sprawy . W ocenie Sądu Okręgowego jakkolwiek od zdarzeń objętych zarzutem aktu oskarżenia upłynęło około 10 lat M. O. powinien posiadać w pamięci chociażby szczątkową wiedzę o działalności gospodarczej prowadzonej przez (...) (...) I. R., zrealizowanych dostawach materiałów oraz wykonanych robotach i usługach specjalistycznych dla spółki (...) . W tej sytuacji nie zasługują na wiarę jego zeznania, w których zaprzeczył aby posiadał wiedzę o wskazanych powyżej okolicznościach .

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1) obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. polegająca na dowolnej, sprzecznej ze wskazaniami wiedzy i zasadami doświadczenia życiowego ocenie wyjaśnień A. J. i niezasadnym przyjęciu, że brak jest wystarczających dowodów, które potwierdzają, że oskarżony nie miał podstaw by przypuszczać, że faktury są wystawiane przez firmę, która wykonuje na jego rzecz usługi ,

2) obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 5 § 2 k.p.k., w zw. z art. 167 k.p.k. i w zw. z art. 366 § 1 k.p.k. polegająca na zaniechaniu wyjaśnienia przez Sąd I instancji wszystkich istotnych okoliczności sprawy, nie podjęcie inicjatywy dowodowej w postaci przesłuchania świadka M. O. i oparcie się jedynie na wyjaśnieniach oskarżonego i świadków będących pracownikami i kontrahentami oskarżonego, podczas gdy kluczowe informacje w przedmiocie ustalenia czy oskarżony miał wiedzę, że spółka (...) nie jest w istocie dostawcą towarów i wykonawcą usług mógł mieć M. O., a w konsekwencji przedwczesne rozstrzygnięcie istniejących w ocenie Sądu wątpliwości na korzyść oskarżonego a w konsekwencji:

3) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść polegający na przyjęciu, że oskarżony nie miał zamiaru popełnienia zarzucanego mu czynu, gdyż według jego wiedzy I. R. była faktycznie podwykonawcą, dostarczała materiały i wykonywała usługi, a wystawiane przez nią faktury były rzetelne

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty wniesionej apelacji Prokuratora okazały się niezasadne.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się zarzucanej mu obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść orzeczenia. Przekonania swoje ukształtował na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów ocenionych swobodnie, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Pozostają zatem one pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k. Istniejący materiał dowodowy, także w zakresie uzupełnionym na rozprawie odwoławczej, wobec braku jednoznacznych w swojej wymowie i wystarczających dowodów przeciwnych, pozwalał Sądowi Rejonowemu dać wiarę wyjaśnieniom A. J. nieprzyznającego się do popełnienia zarzucanych mu czynów zabronionych i przyjąć, iż brak jest podstaw do uznania, że obejmował on swoją świadomością popełnienie umyślnych czynów zabronionych. Sąd Okręgowy w postępowaniu odwoławczym przesłuchał w charakterze świadka M. O. . M. O. w złożonych zeznaniach nie przedstawił wiedzy przydatnej dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, nie podał żadnych okoliczności mogących wskazywać na zarzucane w niniejszej sprawie umyślne naruszenie przez A. J. przepisów ustawy karnej i ustawy karnoskarbowej. Świadek zeznał, że nie kojarzy osoby A. J. , nie współpracował gospodarczo z firmą (...) . Pomagał jej tylko w jednej sprawie cywilnej związanej ze sporem z Towarzystwem (...). Nie przedstawił żadnej wiedzy odnośnie działalności gospodarczej prowadzonej w okresie od grudnia 2013 roku do listopada 2014 roku przez spółkę (...) . Przy takiej treści zeznań M. O. niezasadny okazał się zarzut apelacji zaniechania wyjaśnienia przez Sąd I instancji wszystkich istotnych okoliczności sprawy , gdy kluczowe informacje w przedmiocie ustalenia czy A. J. miał wiedzę , że spółka (...) nie jest w istocie dostawcą towarów i wykonawcą usług mógł zdaniem skarżącego posiadać właśnie M. O. . Zarzut powyższy okazał się tym bardziej niezasadny ,że już we wniosku o ukaranie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w C. z dnia 13 marca 2019 r. inicjującym postępowanie (k.2-3 akt) wskazano że faktycznie działalność gospodarczą pod nazwą(...) I. R. miał prowadzić M. O.. Pomimo to w toku śledztwa prowadzonego w niniejszej sprawie od dnia 13 września 2019 r. nie podjęto czynności, które doprowadziłyby do skutecznego przesłuchania M. O. kiedy kilka lat wcześniej, w okresie bliższym czynów zarzucanych A. J., mógł posiadać on znacznie szerszą wiedzę w niniejszej sprawie. Nie istniały przy tym istotne przeszkody spowodowaniu stawiennictwa i przesłuchania wówczas M. O. .

Niezasadny okazał się również zarzut apelacji Prokuratora błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mającego wpływ na jego treść polegającego na przyjęciu , że A. J. nie miał zamiaru popełnienia zarzucanych mu czynów, gdyż według jego wiedzy I. R. była faktycznie podwykonawcą , dostarczała materiały i wykonywała usługi a wystawione przez nią faktury były rzetelne. W rzeczywistości Sąd Rejonowy na postawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych . Nie ulega żadnej wątpliwości, że spółka (...) przez wiele lat , co najmniej w okresie lat 2011-2014 wykonywała kolejne, wielomilionowej wartości dostawy materiałów i dalsze prace w zakresie budowy sieci światłowodowych na rzecz potentata branży telekomunikacyjnej budującego sieci światłowodowe dla klientów indywidualnych (...) A. L. . Jak wynika jednoznacznie z materiału dowodowego cechą charakterystyczną tych robót wykonywanych w bardzo dużym zakresie było szerokie wykorzystywanie wyspecjalizowanych firm podwykonawczych dostarczających zarówno materiały jak oraz wykonujących prace budowlane i usługi, w tym podłączania odbiorców końcowych . Jak wynika z materiału dowodowego w podobny sposób prowadziły działalność gospodarczą zarówno (...) A. L. jak i spółka (...). A. L. zeznał przy tym ,że w kolejnych latach zlecał spółce (...) realizację dużych projektów finansowanych ze środków przyznanych przez Unię Europejską , wykonanie mniejszych projektów zlecał innym firmom (zeznania A. L. k.1138 akt).

W realiach niniejszej sprawy, obejmującej tylko kolejną część okresu współpracy obu podmiotów gospodarczych, nie budzi żadnych wątpliwości ani prawidłowe wykonanie przez spółkę (...) wszystkich prac, które zlecił jej przedsiębiorca (...) A. L. ani rzeczywista wartość dostarczonych materiałów oraz wykonanych robót i usług specjalistycznych. Rzeczywiste wykonanie tych dostaw materiałów oraz robót i usług specjalistycznych nie było również kwestionowane w postępowaniach podatkowych. Pamiętać przy tym należy, że A. L. pozytywnie oceniał całości kilkuletniej współpracy i nie miał żadnych zastrzeżeń do prawidłowego wykonania znacznej wartości dostaw, robót i usług specjalistycznych przez spółkę prowadzoną przez A. J. również w pozostałych okresach współpracy. Skoro już w okresie blisko trzech poprzednich lat, od roku 2011 spółka prowadzona przez A. J. korzystając z dostaw i prac wyspecjalizowanych firm podwykonawczych wywiązywała się prawidłowo z bardzo dużej wartości kontraktów gospodarczych z (...) A. L. i rozliczała je prawidłowo także w aspekcie zobowiązań podatkowych , to brak jest wystarczających podstaw do przyjęcia ,że sytuacja zmieniała się w okresie od grudnia 2013 r. do listopada 2014r. przy współpracy prowadzonej w kolejnymi kilkoma podwykonawcami , z których jeden wykorzystywał do rozliczeń (...) (...) I. R.. Te materiały, roboty i usługi specjalistyczne, w tym także projektowe co do kolejnych zleceń były dostarczone i wykonane w sposób prawidłowy , co potwierdza okoliczność ,że następnie (...) A. L. odbierało je i dokonało zapłaty . Nie sposób przy tak kształtujących się dowodach zakwestionować prawidłowości ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy w zaskarżonym wyroku odnośnie braku wystarczających podstaw dla przyjęcia, że A. J. w sposób umyślny dopuścił się zarzucanych mu przestępstw i przestępstw skarbowych, w tym fałszu intelektualnego i użycia poświadczeń nieprawdy, poświadczenia nieprawdy w deklaracjach podatkowych, użycia jako autentycznych dokumentów , w których poświadczono nieprawdę, nierzetelnych , niedokumentujących rzeczywistych transakcji gospodarczych faktur VAT przez przyjęcie ich , wprowadzenie do rejestru zakupów i rozliczenie ich w deklaracjach VAT w celu obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z nich wynikający.

(...) (...) I. R. figurowała jak wskazał to Sąd Rejonowy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i prowadziła rzeczywistą działalność gospodarczą . Z akt sprawy , w tym chociażby z protokołu kontroli podatkowej (k. 81 akt) wynika, że w roku 2013 (...) (...) I. R. rozszerzyła faktyczny przedmiot działalności gospodarczej między innymi o (...) (...) , która to sekcja Polskiej Klasyfikacji Działalności obejmuje między innymi właśnie roboty ogólnobudowlane i specjalistyczne w zakresie budownictwa i inżynierii lądowej. Przez cały okres objęty zarzutem aktu oskarżenia rzeczywiste dostawy materiałów dla spółki (...) oraz rzeczywiście wykonywane dla tej spółki roboty i usługi pochodziły od osoby prowadzącej działalność gospodarczą , która posługiwała się nazwą przedsiębiorcy, który według Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i wykazywanej sekcji Polskiej Klasyfikacji Działalności taką właśnie specjalistyczną działalnością w zakresie budownictwa i inżynierii lądowej się zajmował. Nie ma zatem racji Prokurator wywodząc ,że treść pieczątki Agencja (...) powinna być sygnałem alarmowym i wzmóc czujność A. J. . Dostawy materiałów, roboty i usługi specjalistyczne jakich wykonywanie deklarowano w elektronicznym rejestrze przedsiębiorców były bowiem prawidłowo wykonywane na rzecz spółki (...). Nadto zarówno doświadczenie wynikające z prowadzonych spraw sądowych jak i doświadczenie życiowe wykazują ,że niejednokrotnie przedsiębiorca posługuje się nazwą wybraną dla swojego przedsiębiorstwa wiele lat wcześniej, pomimo tego ,że następnie istotnie rozszerzył profil prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej na zupełnie inne niż wcześniej : produkcję, dostawy , roboty czy usługi .

Co równie istotne dostawy materiałów, roboty i usługi specjalistyczne w tym podwieszania kabli i wykonywania podłączeń odbiorców końcowych zostały wykonane w imieniu przedsiębiorcy (...) (...) I. R. w sposób w pełni prawidłowy . Sporządzano protokoły odbioru poszczególnych wykonywanych w kolejnych okresach czasu robót i dokonywano płatności ,łącznie na podstawie kolejnych 30 faktur. Liczna dokumentacja załączona do akt sprawy jak również zeznania I. R. wykazują, że osoba faktycznie realizująca dostawy materiałów i wykonanie robót oraz usług dla spółki (...) dbała także o stronę formalną współpracy tak aby A. J. otrzymywał pełną niezbędną mu dokumentację i był przekonany o prawidłowo funkcjonującej współpracy gospodarczej . Protokoły odbioru robót opatrzone były podpisami I. R. , pieczętowane były jej pieczęcią firmową , faktury do zapłaty wystawiane były w sposób prawidłowy. Obok wykonywania w pełni prawidłowy sposób kolejnych dostaw materiałów, wykonywania robót i usług specjalistycznych dla spółki(...)także te okoliczności sporządzania prawidłowej dokumentacji , w tym finansowej utwierdzały A. J. w przekonaniu, że nie bierze udziału w realizacji żadnego umyślnego czynu zabronionego.

Jak wskazano to powyżej realia działalności gospodarczej zarówno spółki (...) jak i (...) A. L. były takie, że w bardzo dużym zakresie wykorzystywały one wyspecjalizowane firmy podwykonawcze dostarczające zarówno materiały jak i wykonujące prace budowlane i usługi. Przykładowo tylko w rejestrze zakupów VAT za listopad 2014r. spółki (...) odnotowano duże zakupy od wielu przedsiębiorców, w tym od takich, których już sama nazwa sugeruje branżę budowlaną: (...), (...) M. M., (...) Z. G., (...), (...) . Podnoszona przez Prokuratora w uzasadnieniu apelacji okoliczność, iż w pewnym momencie A. J. dowiedział się ,że M. O. jest podwykonawcą I. R. tym bardziej mogła wzmocnić przekonanie prowadzącego sprawy spółki (...) o prawidłowo kształtującej się współpracy gospodarczej z (...) (...) I. R. , gdy i ona jako przedsiębiorca podobnie jak spółka (...) i(...) A. L. działając w segmencie budowy sieci światłowodowych korzystała z podwykonawstwa innej wyspecjalizowanej firmy.

W tak kształtujących się realiach sprawy, przy braku konieczności zawierania formalnych umów czy porozumień a wobec dopuszczalnej formy porozumień nawet telefonicznych, czy ustnych o których wyjaśniał A. J. mających miejsce w tym samym czasie z różnymi podwykonawcami nie można wykluczyć, że taka współpraca rozliczana ostatecznie protokołami odbioru robót i kolejnymi z 30 wystawionych dla spółki (...) faktur miała miejsce z osobą , która faktycznie wykorzystywała przedsiębiorcę (...) (...) I. R., z jej zresztą nie budzącym wątpliwości osobistym udziałem, aby rzeczywiście dostarczać materiały, wykonywać roboty i usługi specjalistyczne fakturowane i opłacane przez spółkę (...) na rzecz tego przedsiębiorcy . Prawidłowe wykonywania kolejnych zobowiązań, dbałość tej osoby o wystawianie prawidłowej dokumentacji dla spółki (...) powodowało ,że A. J. pozostawał w przekonaniu o realizacji współpracy gospodarczej zgodnie z przepisami prawa , w tym podatkowego.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Częstochowie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek apelacji okazał się niezasadny wobec wydania przez Sąd Rejonowy prawidłowego wyroku uniewinniającego co przedstawiono w sposób szczegółowy powyżej.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok w całości utrzymany w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody utrzymania zaskarżonego wyroku w mocy zostały przedstawione szczegółowo powyżej .

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 2 i 3

Na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego A. J. kwotę 840 zł tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem obrońcy z wyboru w postępowaniu odwoławczym.

Na podstawie art. 636§ 1 k.p.k. Sąd Okręgowy kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciążył Skarb Państwa.

1.PODPIS

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Sprawstwo, wina, kara

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana