Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Częstochowie

POSTANOWIENIE

Dnia 11 maja 2017 roku

Sąd Okręgowy w Częstochowie - VII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Iwona Kowalczyk

Protokolant: st. sek. sądowy Kamila Pawłowska

po rozpoznaniu sprawy K. K. i Z. K.

oskarżonym o przestępstwo z art. 156 § 1 pkt 2 k.k.

na skutek zażaleń wniesionych w dniu 20 lutego 2017 roku przez oskarżycielkę subsydiarną – K. P. oraz w dniu 21 lutego 2017 roku przez pełnomocnika oskarżycielki subsydiarnej

na postanowienie Sądu Rejonowego w Lublińcu z dnia 6 lutego 2017 roku wydane w sprawie o sygn. akt II K 596/16

w przedmiocie umorzenia postępowania

na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k.

postanawia

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że w miejsce przyjętej przez Sąd Rejonowy podstawy prawnej art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. jako podstawę prawną przyjąć przepis art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k.;

2.  w pozostałej części zaskarżone postanowienie utrzymać w mocy;

3.  zasądzić od oskarżycielki subsydiarnej K. P. na rzecz oskarżonych K. K. i Z. K. kwoty po 840 ( osiemset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem obrońcy w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Lublińcu postanowieniem z dnia 6 lutego 2017 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt II K 596/16 postanowił:

1.  na podstawie art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. umorzył postępowanie karne wobec oskarżonych o zarzucany im czyn;

2.  na podstawie art. 632 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 640 k.p.k. kosztami postępowania w sprawie obciążył oskarżycielkę posiłkową K. P. i zasądzić od oskarżycielki posiłkowej K. P. na rzecz oskarżonych K. K. i Z. K. kwoty po 420 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez oskarżonych w związku z ustanowieniem w sprawie obrońcy.

Zażalenie na powyższe postanowienie wnieśli osobiście oskarżycielka subsydiarna oraz jej pełnomocnik.

Pełnomocnik oskarżycielki subsydiarnej zaskarżył powyższe postanowienie w całości i zarzucił mu naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na treść orzeczenia, a to art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 55 k.p.k. poprzez błędne przyjęcie, że zachodzą okoliczności uzasadniające stwierdzenie braku skargi uprawnionego oskarżyciela, podczas gdy uznać należało, że oskarżyciel subsydiarny był uprawniony do wniesienie subsydiarnego aktu oskarżenia, gdyż, wbrew stanowisku Sądu, tożsamość czynu została zachowana, albowiem o tożsamości czynu nie świadczy przyjęta kwalifikacja prawna, lecz identyczność czynu w ujęciu podmiotowo- przedmiotowym.

W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Lublińcu do dalszego prowadzenia.

Oskarżycielka subsydiarna zaskarżyła postanowienie Sądu pierwszej instancji w całości i zarzuciła mu naruszenie przepisów postępowania tj.:

- art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 55 k.p.k. poprzez błędne przyjęcie, iż zachodzą okoliczności pozwalające stwierdzić brak skargi uprawnionego oskarżyciela, podczas gdy de facto zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące wniesienie subsydiarnego aktu oskarżenia przez legitymowany do tego podmiot,

- art. 339 § 3 pkt 1 i 2 k.p.k. poprzez błędne skierowanie sprawy na posiedzenie celem rozważenia zastosowania przesłanek umorzenia postępowania w sytuacji, gdy zachodziły wszelkie podstawy uzasadniające skierowanie sprawy do rozpoznania na rozprawie.

W konkluzji autor zażalenia wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do merytorycznego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesione w niniejszej sprawie środki odwoławcze co do zasady nie zasługiwały na uwzględnienie, niemniej jednak doprowadziły do zmiany przyjętej przez Sąd Rejonowy podstawy prawnej zaskarżonego postanowienia.

Sąd Rejonowy w zaskarżonym postanowieniu przyjął, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z brakiem skargi uprawnionego oskarżyciela i na podstawie przepisu art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. umorzył postępowanie w sprawie. Zdaniem Sądu Rejonowego wymóg tożsamości zarzucanego oskarżonym w subsydiarnym akcie oskarżenia czynu z czynem, którego dotyczyły postanowienia prokuratora o umorzeniu postępowania nie został spełniony, albowiem organy ścigania nie prowadziły postępowania o czyn wskazany w subsydiarnym akcie oskarżenia stypizowany w art. 156 § 1 pkt 2 k.k. tylko o czyn określony w treści art. 157 § 1 k.k., to zaś zdaniem Sądu I instancji nie otworzyło drogi do wniesienia przez pokrzywdzoną subsydiarnego aktu oskarżenia.

Z takim stanowiskiem Sądu Rejonowego nie sposób się jednak zgodzić. Zgodnie bowiem z ugruntowanym orzecznictwem Sądu Najwyższego akt oskarżenia, jako skarga zasadnicza, nie tylko inicjuje postępowanie sądowe, ale także zakreśla jego ramy, co ściśle łączy się z problematyką tożsamości czynu zarzucanego i przypisanego sprawcy. Ram tych nie wyznacza jednak przyjęty w akcie oskarżenia opis czynu zarzucanego oskarżonemu, ani też wskazana tam kwalifikacja prawna. Granice oskarżenia wyznacza bowiem zdarzenie historyczne, na którym zasadza się oskarżenie. Istotna jest zatem tożsamość czynu wyznaczona faktycznymi ramami tegoż zdarzenia. Za elementy wyznaczające tożsamość "zdarzenia historycznego" należy przyjąć: identyczność przedmiotu zamachu, identyczność kręgu podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, tożsamość miejsca i czasu zdarzenia, jak też zachowanie choćby części wspólnych znamion w opisie czynu zarzuconego i przypisanego, które winny się ze sobą pokrywać, mając jakiś obszar wspólny. O jedności czynu, jako jednego impulsu woli, świadczy nadto jedność zamiaru (lub planu) sprawcy (sprawców) przestępstwa. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2015 roku wydane w sprawie o sygn. akt II KK 276/14, LEX nr 1663130).

Przenosząc powyższe konstatacje na kanwę niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż zdarzenia będące przedmiotem postępowania przygotowawczego zakończonego dwukrotnie wydaniem postanowienia o jego umorzeniu oraz wniesionego subsydiarnego aktu oskarżenia są bezwątpienia tożsame. Czyn opisany w subsydiarnym akcie oskarżenia dotyczy tego samego okresu, tych samych osób, ich zachowań, a także tych samych skutków co czyn objęty dwukrotnie umorzonym postępowaniem przygotowawczym. W konsekwencji Sąd nie mógł zatem umorzyć postępowania na podstawie przepisu art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. bowiem K. P. była uprawnionym podmiotem do wniesienia subsydiarnego aktu oskarżenia.

Niezależnie jednak od powyższego należy zauważyć, iż w niniejszej sprawie brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa . Po pierwsze biegły lekarz sądowy M. C. we wnioskach końcowych sporządzonej przez siebie opinii lekarskiej z dnia 23 października 2015 roku stwierdził, iż zgromadzona w aktach sprawy dokumentacja medyczna, nie wskazuje na to ,aby pokrzywdzona K. P. cierpiała na przewlekłe schorzenia. Według biegłego pokrzywdzona była jedynie okresowo leczona z powodu objawów nieżytowych górnych dróg oddechowych, jednakże nie ma medycznych dowodów na istnienie związku przyczynowego pomiędzy tymi schorzeniami na jakie okresowo była leczona K. P., a zadymieniem ulicy, przy której pokrzywdzona mieszka. Podobnie wypowiedzieli się lekarze, którzy wydawali pokrzywdzonej zaświadczenia lekarskie. Lekarz J. B. nie stwierdził u pokrzywdzonej astmy oskrzelowej, specjalista chorób płuc R. P. jedynie podejrzewał u niej astmę oskrzelową, zaś S. I. nie był uprawniony do postawienia takiego rozpoznania. Poza tym S. I. będąc słuchanym w toku postępowania przygotowawczego / vide. k.228 akt Ds1496/15/ kategorycznie stwierdził ,że nigdy nie badał ,ani nie leczył K. P. , a wystawiona na jej prośbę opinia miała jedynie charakter ogólny i nie ,,dotyczyła w wprost sprawy pani P.’’/. Również lekarz ten w toku postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej w C. podał, iż opinia wydana przez niego na wniosek K. P. nie odnosiła się do konkretnego miejsca , ani konkretnej osoby i miała jedynie charakter ogólny. Ponadto co równie istotne Wójt Gminy K. wydał w dniu 17 marca 2014 decyzję ( (...). (...).1.2014) w której odmówił nałożenia na K. i Z. K. obowiązku wykonania czynności zmierzających do ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko. W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż Państwo K. i Z. K. poczynili wszelkie kroki zmierzające do ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko przez produkty spalania węgla wykorzystywanego w celu ogrzewania budynku mieszkalnego. W 2013 roku Państwo K. zakupili nowy piec. Ponadto Z. K. zlecił przegląd kanałów kominowych: domowych, spalinowych i wentylacyjnych gdzie stwierdzono dobry stan techniczny urządzeń oraz ich odpowiadanie przepisom rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków i innych obiektów budowlanych.

Podsumowując powyższy wątek rozważań stwierdzić zatem z całą stanowczością należy, iż w niniejszej sprawie brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu zabronionego. Na uzasadnione podejrzenie istnienia takich znamion nie wskazują także argumenty zażalenia oskarżycielki subsydiarnej, które w istocie stanowią powielenie wcześniej wskazywanych przez nią okoliczności, które to podlegały już weryfikacji .

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że w miejsce przyjętej przez Sąd Rejonowy podstawy prawnej art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. jako podstawę prawną przyjął przepis art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k.

Podstawę prawną orzeczenia Sądu Okręgowego stanowił zaś przepis art. 437 § 1 i 2 k.p.k.