Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV U 13/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Częstochowie z 2017-05-12

Sygn. akt IV U 13/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy/Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Częstochowie

Wydział IV

w składzie:

Przewodniczący SSO Marek Przysucha

Protokolant Małgorzata Kłosowicz

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2017 r. w Częstochowie

sprawy M. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.

z dnia 23 listopada 2016 r. Nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje ubezpieczonemu M. W. prawo do emerytury poczynając od 1 listopada 2016 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego .

Sygn. akt IV U 13/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23 listopada 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w C. odmówił ubezpieczonemu M. W. prawa do emerytury.
W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ rentowy podniósł, iż ubezpieczony nie spełnia warunków wymaganych art. 32 w związku z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach
z FUS. Organ rentowy na dzień 1 stycznia 1999r. uznał za udowodnione okresy składkowe
i nieskładkowe wraz z okresami uzupełniającymi w wymiarze 25 lat. ZUS wskazał, iż nie uwzględnił do okresów pracy w warunkach szczególnych okresów pracy od 23 lutego 1976r. do 30 listopada 1990r. i od 12 lipca 1993r. do 31 sierpnia 1994r. na stanowisku montażysty, betoniarza, ponieważ stanowiska te nie znajdują odzwierciedlenia w powołanym zarządzeniu resortowym. Organ rentowy do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnił również okresu pracy od 19 września 1973r. do 20 stycznia 1976r. na stanowisku zbrojarza-betoniarza, ponieważ świadectwo-wypis wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze z dnia 10 marca 2015r. zostało wystawione przez przechowawcę, a nie zakład pracy, następcę prawnego, bądź organ założycielski.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył ubezpieczony. Wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie prawa do emerytury przy obniżonym wieku z tytułu pracy
w warunkach szczególnych począwszy od dnia 1 listopada 2016r. oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Odwołujący domagał się uwzględnienia do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w C. od 23 lutego 1976r. do 30 listopada 1990r. i od 12 lipca 1993r. do 31 sierpnia 1994r. Podnosił, iż w pierwszym z tych okresów wykonywał pracę na stanowisku monter konstrukcji żelbetowych i prefabrykowanych na wysokości. Jego praca polegała na montowaniu konstrukcji budynków (bloków) z elementów prefabrykowanych (tzn. wielkiej płyty). Zakres obowiązków polegał m.in. na odbieraniu elementów prefabrykowanych żelbetonowych (ścian, stropów, kominów, ścianek działowych), które były podawane przez dźwig, wspólnie z innymi monterami ustawianiu w/w elementów na miejscu wyznaczonym do ich zamontowania, a następnie podejmowaniu czynności mających na celu zwolnienie haków montażowych. Takie czynności ubezpieczony wykonywał stale i pełnym wymiarze czasu pracy, również wtedy, kiedy został brygadzistą. Nie zmienił się, bowiem charakter wykonywanych przez niego obowiązków poza tym, że pojawiły się nowe w postaci nadzoru nad innymi pracownikami czy prowadzenie ewidencji czasu pracy, rozliczania wykonywanych prac. Natomiast w okresie od 12 lipca 1993r. do 31 sierpnia 1994r. pracował na stanowisku betoniarza prefabrykacji, na którym wykonywał prace polegające na wytwarzaniu prefabrykatów betonowych i żelbetonowych, wykonywaniu różnych elementów obiektów budowlanych, przygotowywaniu szkieletów zbrojeniowych, montowaniu
i zalewaniu form. Wnosił również o uwzględnienie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu pracy w (...) (wcześniej(...)) od 19 września 1973r. do 20 stycznia 1976r. na stanowisku zbrojarza-betoniarza i do jego obowiązków należało wykonywanie elementów betonowych i żelbetonowych, będących konstrukcjami nośnymi lub elementami różnych obiektów budowlanych. W zakres jego obowiązków wchodziło wykonywanie stalowego szkieletu i zalewanie go mieszanką betonową. Dla potwierdzenia charakteru wykonywanych czynności u powyższych pracodawców ubezpieczony wnosił o przeprowadzenie dowodu m.in. z zeznań świadków.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, wywodząc jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

M. W. urodził się (...), wniosek o emeryturę zgłosił w dniu
4 listopada 2016r. Organ rentowy uznał za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999r. okresy składkowe i nieskładkowe wraz z okresami uzupełniającymi w wymiarze 25 lat. ZUS nie uznał ubezpieczonemu żadnego okresu pracy za wykonywany w warunkach szczególnych. Odwołujący nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

dowód: akta ZUS.

Ubezpieczony w okresie od 18 września 1973r. do 20 stycznia 1976r. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w C. (wcześniej (...)). Odwołujący pracował w Oddziale (...)w (...) D., gdzie znajdował się zakład prefabrykacji konstrukcji żelbetonowych. Odwołujący został zatrudniony na stanowisku zbrojarza, z dniem 1 października 1973r. powierzono mu obowiązki zbrojarza-betoniarza. Do obowiązków ubezpieczonego należało wykonywanie prefabrykatów. Odwołujący wymierzał, przycinał elementy, wyginał druty, pręty na giętarce mechanicznej lub prostował na prościarce, a następnie wykonywał montaż samej konstrukcji zbrojenia do poszczególnego prefabrykowanego elementu. Wykonywał również pracę betoniarskie.

dowód: akta osobowe ubezpieczonego, I. P., S. B. z (...), zeznania świadków: I. P. (k. 167v akt), S. B. (k. 168 akt) oraz wyjaśnienia ubezpieczonego (k. 168-168v akt).

Odwołujący w okresie od 23 lutego 1976r. do 29 lutego 1996r. był zatrudniony
w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym
w C.. Pracodawca ubezpieczonego zajmował się kompleksowym budownictwem osiedli mieszkaniowych, w ramach których budował wieżowce, bloki 4-piętrowe, przedszkola, szkoły, sale gimnastyczne, żłobki, przychodnie lekarskie, sklepy osiedlowe. Wnioskodawca wykonywał pracę jako montażysta konstrukcji żelbetowych. Praca montażysty polegała na ustawaniu elementów z wielkiej płyty, które podawał dźwig. Ustawiało się elementy na specjalnych torach, aby ustawić ścianę do pionu, a następnie przykrywało się stropami prefabrykowanymi. Elementy łączenia były wykonywane przez spawacza. Cieśla szalował wszystkie tzw. węzły, a montażyści je zalewali. Później były wpuszczane zbrojenia, które zalewało się betonem. Zbrojeniami również zajmował się montażysta. Wszystkie te prace wykonywane były na wysokości. Z dniem 1 czerwca 1979r. ubezpieczonemu zostały powierzone dodatkowo obowiązki brygadzisty. Ubezpieczony
w dalszym ciągu wykonywał pracę montażysty, ale kierował również swoją brygadą. Nie wykonywał czynności administracyjnych. Pracę w takim charakterze wykonywał do 30 listopada 1990r. Z dniem 1 grudnia 1990r. został przeniesiony na stanowisko murarza. Następnie od 12 lipca 1993r. został przeniesiony na stanowisko betoniarza w Wytwórni (...). W miejscu tym wykonywano z betonu prefabrykaty płyt, stropów, kominów, podestów, klatek schodowych. Prace betonowe polegały na zalewaniu prefabrykatów. Ubezpieczony rozkręcał formy, smarował ropą, zdejmował prefabrykaty, które wywożone były suwnicą. Następnie składał formę ponownie i zalewał ją betonem. Pracę taką wykonywał do 31 sierpnia 1994r. W okresie od 1 września 1994r. do 30 kwietnia 1995r. korzystał z urlopu bezpłatnego. Od 1 marca 1995r. ponownie wykonywał pracę na stanowisku murarza, na którym pracował do końca zatrudnienia.

dowód: akta osobowe ubezpieczonego, M. K., S. G., Z. P., M. T. z (...) Przedsiębiorstwa Budowlanego, zeznania świadków: S. G. (k. 166v akt), M. K. (k. 166v-167 akt), Z. P. (k. 167 akt), M. T. (k. 167-167v akt), J. K. (k. 167v akt), K. W. (k. 167v-168 akt), M. D. (k. 168 akt) oraz wyjaśnienia ubezpieczonego (k. 168-168v akt).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(tekst jednolity Dz.U. z 2016r., poz. 887) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury
w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, ubezpieczonym urodzonym przed 1 stycznia 1949r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust.1. Ust. 2 art. 32 ustawy stanowi, iż za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. W ust. 4 powołanego art. 32 ustawy wskazano, iż wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych tj. rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Do uzyskania prawa do emerytury wymagany jest dla mężczyzny okres zatrudnienia w wymiarze 25 lat /§3/. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnie wiek emerytalny, wynoszący dla mężczyzn 60 lat, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych /§ 4 ust.2/. Praca w warunkach szczególnych winna być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku /§ 2 ust. 1/.

Ubezpieczony spełnia wszystkie powołane wyżej warunki do uzyskania prawa do emerytury, bowiem do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął okres pracy w wymiarze 25 lat,
w tym ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych oraz w dniu 6 maja 2016r. ukończył 60 lat. Ponadto odwołujący nie jest członkiem OFE.

Sąd uznał w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, iż ubezpieczony
w okresie pracy w Przedsiębiorstwie (...) w C. od 18 września 1973r. do 20 stycznia 1976r. (2 lata, 3 miesiące
i 23 dni – po odjęciu występujących w tym okresie zatrudnienia okresów nieusprawiedliwionych nieobecności) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace zbrojarskie i betoniarskie. Ten rodzaj prac wymieniony jest w dziale V, poz. 4 wykazu A załącznika do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r. Nr 8, poz. 43 ze zm.), jak również w pomocniczo stosowanym zarządzeniu nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz.Urz. MB z 1983r., nr 3, poz. 6), gdzie w dziale V, poz. 4 wykazu A pod punktem 2 wymieniono stanowisko zbrojarza prefabrykatów, a pod punktem 3 stanowisko betoniarza.

Ubezpieczony występując o wcześniejszą emeryturę nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych co do powyższego okresu wydanego przez pracodawcę. Nie może to powodować nieuwzględnienia jego żądań, albowiem zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego, w tym dowodami z zeznań świadków (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2009r., sygn. I UK 316/08, LEX nr 707858).

Z akt osobowych ubezpieczonego z tego okresu zatrudnienia wynika, że został zatrudniony jako zbrojarz. Następnie powierzono mu obowiązki zbrojarza-betoniarza.
W późniejszej dokumentacji był również określany jako zbrojarz. Uściśleniem treści tej dokumentacji są zeznania świadków, którym Sąd dał wiarę. Są to zeznania zgodne co do istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, logiczne i wyczerpujące w swej treści. Zeznania wzajemnie się uzupełniają i stanowią spójną całość z całokształtem materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Świadkowie są osobami obcymi w stosunku do ubezpieczonego, a więc ich zeznania noszą walor pełnego obiektywizmu. Równocześnie są to osoby pracujące z ubezpieczonym w tym okresie zatrudnienia. I. P. w okresie od października 1973r. do 1974r. był mistrzem zakładu w D., z kolei S. B. pracował od marca 1973r. jako starszy technolog do produkcji prefabrykatów. Z ich zeznań wynika jednoznacznie, że ubezpieczony pracował jako zbrojarz na wydziale prefabrykatów. Jako zbrojarz robił zbrojenie dla elementów prefabrykowanych. Wykonywał również prace betoniarskie. Biorąc pod uwagę powyższe należało ubezpieczonemu uwzględnić powyższy okres do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wskazuje, iż ubezpieczony w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym w C. od 23 lutego 1976r. do 30 listopada 1990r. i od 12 lipca 1993r. do 31 sierpnia 1994r. (łącznie 15 lat, 10 miesięcy i 27 dni) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych. W pierwszym z wymienionych okresów wykonywał pracę przy montażu konstrukcji metalowych na wysokości, który to rodzaj pracy wymieniony jest w dziale V, poz. 5 wykazu A załącznika do powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Praca ubezpieczonego w tym okresie odpowiadała pracy montera konstrukcji żelbetowych i prefabrykowanych na wysokości wymienionym w punkcie 2 poz. 5 działu V zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983r. (Dz.Urz. MB z 1983r., nr 3, poz. 6). Z kolei w drugim z wymienionych okresów wykonywał prace betoniarskie wymienione w dziale V, poz. 4 wykazu A załącznika do rozporządzenia.

Ubezpieczony co do powyższych okresów pracy przedłożył świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych wydane przez pracodawcę, w którym potwierdzono, iż wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku montażysty, betoniarza. Sposób sporządzenia tego dokumentu istotnie mógł nasuwać wątpliwości co do rzeczywistego charakteru zatrudnienia, bowiem trudno z niego wywnioskować, iż każde ze stanowisk odnosi się do innego okresu. Z akt osobowych ubezpieczonego wynika niewątpliwie, że od początku zatrudnienia pracował jako montażysta konstrukcji żelbetowych. Był określany również jako montażysta oraz monter. Z dniem 1 czerwca 1979r. zostały mu powierzone dodatkowo obowiązki brygadzisty. Przy czym już z zakresu obowiązków wprost wynikało, że brygadzista był robotnikiem produkcyjnym, który kierował pracą określonej grupy pracowników i pracował wspólnie z członkami brygady. Następnie z dniem 1 grudnia 1990r. został przeniesiony na stanowisko murarza, a od 12 lipca 1993r. na stanowisko betoniarza w Wytwórni (...), na którym pracował do 31 sierpnia 1994r., by następnie korzystać z urlopu bezpłatnego. Nie ulega zatem najmniejszej wątpliwości, że w okresie od 23 lutego 1976r. do 30 listopada 1990r. ubezpieczony pracował jako montażysta, a od 12 lipca 1993r. do 31 sierpnia 1994r. jako betoniarz.

Okoliczności związane z charakterem pracy ubezpieczonego na stanowisku montażysty wynikają z zeznań świadków S. G., M. K., Z. P., M. T., K. W., natomiast charakter pracy ubezpieczonego na stanowisku betoniarza potwierdzili świadkowie K. W., J. K. oraz M. D.. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, bowiem są one spójne co do istotnych dla rozstrzygnięcia dla sprawy okoliczności i logiczne, a nadto korespondują z dokumentacją znajdującą w aktach osobowych ubezpieczonego. Świadkowie posiadają wiadomości z własnych obserwacji, bowiem pracowali wspólnie z ubezpieczonym. S. G. pracował w latach 1976-1994 w charakterze brygadzisty - montażysty na tych samych budowach co ubezpieczony i okres tej pracy został mu uwzględniony do stażu pracy w warunkach szczególnych. Świadek M. K. w latach od 1980 roku do 1990 roku pracował jako spawacz. Z. P. pracował z ubezpieczonym od początku do końca lat 80-tych w tożsamym charakterze co ubezpieczony. M. T. pracował w latach 1980-1990 jako montażysta i z tego tytułu przebywa obecnie na wcześniej emeryturze. Świadek K. W. od 1976 pracował jako montażysta prefabrykatów, a od 1993 roku przeszedł na Wytwórnię, gdzie pracował jako kierownik. J. K. pracował razem z ubezpieczonym od 1993r. i był jego brygadzistą w Wytwórni nr (...). Z kolei M. D. pracowała z ubezpieczonym w Wytwórni nr (...), gdzie wykonywała obowiązki suwnicowej. Zarówno dowody z dokumentów, jak i z osobowych źródeł dowodowych potwierdzają, iż praca ubezpieczonego w wymienionych okresach pracy u tego pracodawcy nosiła przymiot pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Po uwzględnieniu powyższych okresów ubezpieczony udowodnił ponad 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych, spełnia również pozostałe warunki do uzyskania emerytury.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji w oparciu o powołane przepisy oraz art. 477 14 § 2 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1, 3 i 4 k.p.c. oraz § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015r., poz. 1804 ze zm.).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Renata Krysta
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Częstochowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Marek Przysucha
Data wytworzenia informacji: